یکی از مشکلات مربوط به فک و دندان در کودکان و بزرگسالان، جلو بودن فک بالا است. این مشکل، به حالتی گفته می‌شود که دندان‌های فک بالا به سمت جلو متمایل باشند و به خوبی روی فک پایین قرار نگیرند.
خوشبختانه به لطف پیشرفت‌های علم پزشکی، امروزه روش‌های زیادی برای درمان جلو بودن فک بالا در بزرگسالان وجود دارد. در این مطلب تصمیم داریم اطلاعات بیشتری در مورد این مشکل به شما ارائه داده و روش‌های درمان آن را بررسی کنیم. همراه ما باشید!
ناهنجاری های فکی که موجب جلو زدگی فک بالا می‌شوند
در ناهنجاری جلو بودن فک بالا، شاهد همپوشانی دندان‌های جلویی فک پایین توسط دندان‌های فک بالا هستیم. این وضعیت زیبایی ظاهری و حالت صورت فرد را تحت تاثیر قرار داده و کارهای روزمره مانند گاز زدن و جویدن غذا، صحبت کردن عادی و حتی تنفس او را مختل می‌کند.
جلو آمدن فک بالا به طور کلی ناشی از دو نوع اختلال بایت یا مال اکلوژن زیر است:
- اوربایت
- اورجت
اوربایت چیست؟
در اختلال اوربایت، دندان‌های جلویی و فک بالا بیش از حد طبیعی و نرمال جلو آمده و حدود ۲ تا ۳ میلیمتر دندان‌های فک پایین را پوشش می‌دهند. اوربایت به دلیل رشد نامتوازن استخوان فک بالا و پایین یا رویش نامناسب دندان‌های فک بالا رخ می‌دهد.
در اوربایت شدید هنگام بستن دهان، دندان‌های پایین از پشت دندان‌های بالا، سقف دهان را لمس می‌کنند که در صورت عدم درمان، به مرور به استخوان فک بالا آسیب می‌بیند.
اورجت چیست؟
طبق مطالب سایت colgate.com، اورجت و اوربایت از اونجایی با هم تفاوت دارند که در عارضه اورجت، دندان های ردیف بالایی با یک زاویه‌ای روی دندان های ردیف پایینی همپوشانی ایجاد کرده اند. این شرایط یک مال اکلوژن است که در این عارضه، ردیف دندان های بالا و پایین به خوبی روی هم تراز نمی‌شوند.
درواقع با بسته شدن دهان، یک شکاف افقی مشهود بین دندان‌های جلویی فک بالا و پایین وجود داشته باشد. اگر پوشش دندان‌های پایین و شکاف بین دندان‌های جلویی دو فک اندک باشد به عنوان اورجت معمولی شناخته می‌شود.
در اورجت شدید جلو زدگی دندان‌های بالا و فاصله افقی آن‌ها با دندان‌های پایین، به حدی زیاد است که دندان‌های فک بالا بیشتر در معرض دید قرار دارند.
تفاوت اورجت و اوربایت چیست؟
اورجت و اوربایت هر دو به ناهنجاری جلو بودن فک و دندان‌های بالا اشاره دارند و ممکن است با هم اشتباه گرفته شوند.
در اوربایت فاصله و همپوشانی عمودی دندان‌ها مطرح است. اگر هنگام بستن دهان، دندان‌های بالایی بیش از ۲۵ درصد دندان‌های پایین را پوشش دهند وضعیت به عنوان اوربایت شناخته می‌شود.
در حالی که اورجت وجود شکاف افقی بین دندان‌های پیشین بالا و پایین را بیان می‌کند. چنانچه فاصله افقی بین دو فک بیش از ۳ تا ۴ میلیمتر باشد فرد ناهنجاری اورجت دارد.
عکس جلو بودن فک بالا در عارضه اورجت و اوربایت را در تصویر بالا مشاهده می‌کنید.
در برخی افراد همراه با عارضه اورجت، ناهنجاری اوربایت نیز مشاهده می‌شود. هر دو نوع این اختلالات با ارتودنسی قابل درمان است و تنها در برخی موارد نیاز به جراحی فک وجود دارد.
علت جلو بودن فک بالا چیست؟
جلو بودن فک بالا به دلایل مختلفی اتفاق می‌افتد که مهمترین آن، کوتاه بودن فک پایین نسبت به فک بالا است. در صورتی که فک پایین فرد کمتر از فک بالا رشد داشته باشد، چنین مشکلی برای افراد به وجود می‌آید. البته این مشکل به دلایل دیگری هم اتفاق می‌افتد.
در اینجا به چند علت جلو آمدن فک بالا اشاره می‌کنیم:
- مکیدن انگشت در دوران کودکی تا قبل از ظهور دندان‌های دائمی
- از بین رفتن دندان‌های شیری زودتر از موعد مقرر
- بازسازی و ترمیم دندان به صورت غیر اصولی توسط افراد نابلد
- ابتلا به بیماری التهاب لثه
- فشار آوردن به دندان و لثه
- وارد شدن ضربه به فک و انحراف آن
- ابتلا به تومورهای دهان و فک
جلو بودن فک بالا چه مشکلاتی به وجود می آورد؟
اگر به عکس جلو بودن فک بالا نگاه کنید در بخش‌های قبلی نگاه کنید، متوجه می‌شوید که این عارضه تاثیر منفی زیادی روی زیبایی افراد دارد. برخی از مهمترین عوارض و مشکلات ناشی از این عارضه فک و دندانی عبارتند از:
- کاهش اعتماد به نفس
- مشکل در تکلم و ناتوانی در تلفظ درست برخی کلمات
- شکستن دندان‌های جلویی در دراز مدت
- احساس ناراحتی و درد در فک
- کاهش مقاومت دندان‌ها در مقابل پوسیدگی
انواع جلو زدگی فک بالا
از لحاظ علم دندانپزشکی می‌توان جلو بودن فک بالا را به سه نوع کلی زیر تقسیم کرد:
- جلو بودن فک بالا یا برآمدگی فک بالا
- جلو بودن دندان های بالا
- جلو بودن لثه یا لبخند لثه‌ای
جلو بودن فک بالا یا برآمدگی فک بالا
در این حالت استخوان فک بالا بیش از حد معمول به سمت جلو رشد می‌کند. به نحوی بعد از رویش دندان‌ها، همپوشانی دندان‌های جلویی فک پایین توسط دندان‌های فک مقابل اتفاق می‌افتد. برآمدگی فک بالا در افراد مبتلا به این ناهنجاری به راحتی قابل مشاهده است.
نحوه درمان این نوع از جلو بودن فک بالا، بستگی به سن بیمار دارد. در سنین کودکی استفاده از هدگیر ارتودنسی می‌تواند مفید باشد. اما برای درمان جلو بودن فک بالا در بزرگسالان احتمال نیاز به جراحی فک وجود دارد.
جلو بودن دندان های بالا
در برخی افراد فک بالا با وجود اینکه در وضعیت و جایگاه مناسب خود قرار گرفته، فضای کافی برای رویش همه دندان‌ها را ندارد. در نتیجه دندان‌های پیشین فک بالا جلو می‌آیند. جلو بودن دندان های بالا مشکلات زیبایی و عملکردی برای فرد به وجود می‌آورد.
روش درمانی برای این ناهنجاری، کشیدن دندان به منظور باز شدن فضای کافی و سپس ارتودنسی برای هدایت دندان‌های به سمت موقعیت صحیح است.
جلو بودن لثه یا لبخند لثه‌ای
حالت دیگری از جلو زدگی فک بالا، جلو بودن لثه است. این وضعیت زمانی رخ می‌دهد که فک بالا علاوه بر رشد بیش از حد به سمت جلو، به طرف پایین نیز رشد کرده باشد.
در این شرایط هنگامی که فرد لبخند می‌زند لثه‌های او بیش از افراد معمولی نمایان می‌شود که اصطلاحا به آن لبخند لثه ای می‌گویند. وجود لبخند لثه‌ای به معنای برآمدگی افقی و عمودی فک بالا است.
بوتاکس لثه، جراحی زیبایی لثه، ارتودنسی، جراحی عقب کشیدن فک بالا، جراحی با لیزر و عمل پایین آوردن لب بالا از جمله روش‌های درمانی متداول برای رفع جلو زدگی لثه هستند.
روش تشخیص جلو بودن فک بالا
مشکل جلو زدگی فک بالا در اغلب افراد به راحتی و با نگاه کردن به آینه یا توسط والدین و اطرافیان قابل مشاهده و تشخیص است. اما در کودکان یا مواردی که مشکل خفیف باشد تشخیص کمی دشوارتر است و نیاز به معاینات تخصصی توسط دندانپزشک دارد.
دندانپزشک یا متخصص ارتودنسی برای تشخیص جلو بودن فک بالا، با کمک عکس رادیوگرافی یا اسکن سه بعدی فواصل افقی و عمودی بین دو فک را به طور دقیق اندازه می‌گیرد. پس از تشخیص فک بالا جلو، با توجه به سن بیمار، نوع و شدت اختلال، اقدامات لازم در زمان مناسب برای درمان انجام می‌شود.
امکان درمان تمام این مشکلات با روش‌های مختلفی وجود دارد و ناهنجاری شما از هر نوع که باشد، قابل درمان است. در بخش‌های بعدی انواع درمان اورجت را بررسی خواهیم کرد.
انواع درمان جلو بودن فک و دندان های بالا
برای درمان جلو بودن فک بالا در بزرگسالان و کودکان، باید به یک دندانپزشک ماهر و با تجربه مراجعه نمایید. دندانپزشک از فک و دندان شما عکس می‌گیرد و بعد از مشاهده عکس جلو بودن فک بالا، نوع آن را تشخیص خواهد داد.
سپس بهترین روش برای درمان این مشکل را متناسب با سن و نوع مشکل، به شما پیشنهاد می‌دهد و اقدامات درمانی لازم آغاز می‌شود. در اینجا انواع درمان جلو آمدن فک بالا را به صورت مفصل توضیح خواهیم داد.
استفاده از ابزار هربست Herbst
این ابزار به صورت ثابت داخل دهان بیمار قرار می‌گیرد و باعث کاهش فاصله افقی فک بالا و پایین خواهد شد. معمولا از این روش برای درمان جلو بودن فک بالا در کودکان استفاده می‌شود.
به دلیل اینکه فک کودکان نرم است، به راحتی امکان تغییر حالت آن با چنین ابزار ثابتی وجود دارد. گاهی اوقات ارتودنتیست این ابزار را با روش‌های دیگری مثل مینی اسکرو انجام خواهد داد تا به نتایج بهتری دست پیدا کند.
ابزار هدگیر
ابزار هدگیر یکی دیگر از مواردی است که دندانپزشکان برای درمان جلو زدگی دندان های بالا از آن استفاده می‌کنند. این ابزار معمولا به همراه ابزار Herbst، بریس و کش مورد استفاده قرار می‌گیرد. طبق تحقیقات انجام شده، استفاده از چنین تکنیکی نزدیک به ۹۳ درصد احتمال موفقیت دارد.
استفاده از کش‌های ارتودنسی
کش‌های رنگی و لاستیکی ارتودنسی یکی دیگر از روش‌های درمان جلو بودن فک بالا در بزرگسالان هستند که به دندان‌های فک بالا فشار وارد کرده و آن‌ها را به سمت عقب می‌کشانند. برای اتصال این کش‌ها از براکت و قلاب استفاده می‌شود.
استفاده از ابزار Twin Block
برای درمان جلو بودن فک بالا در کودکان، از ابزار Twin Block به منظور تحریک رشد فک پایین و هم اندازه شدن آن با فک بالا استفاده می شود.
این ابزار از یک پلیت برای فک بالا و پایین و یک پیچ برخوردار است؛ ارتودنتیست به صورت هفتگی این پیچ را تنظیم می‌کند. مدت زمان رسیدن به نتیجه با این ابزار، چیزی بین ۹ تا ۱۲ ماه خواهد بود.
استفاده از ارتودنسی شفاف
پلاک ارتودنسی نامرئی یا شفاف، یک روش دیگر است که می‌تواند دندان‌های فک جلو را به سمت عقب متمایل کرده و ظاهر آن‌ها را اصلاح کند. پلاک اینویزیلاین برای ناهنجاری‌های جزیی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کشیدن برخی از دندان‌ها
گاهی اوقات ارتودنتیست مجبور می‌شود برای درمان جلو بودن فک بالا در بزرگسالان، برخی از دندان‌های فک بالایی را بکشد. این کار زمانی که فک بالا کوچک باشد یا در فک پایین دندان از دست رفته وجود داشته باشد، انجام خواهد شد.
جراحی ارتودنسی
جراحی زمانی توصیه می‌شود که ناهنجاری جلو بودن فک بالا بسیار شدید باشد و روش‌های قبلی جواب ندهد. این روش هم برای کودکان و هم برای بزرگسالان توصیه خواهد شد.
آیا درمان خانگی جلو بودن فک بالا ممکن است؟
خیلی از افراد به دنبال راهی برای درمان خانگی جلو بودن فک بالا می‌گردند و به هر دلیلی از مراجعه به دندانپزشک امتناع می‌کنند. باید بگوییم که هیچ درمان خاصی برای درمان جلو بودن فک بالا در خانه وجود ندارد.
تنها راهی که به شما کمک می‌کند این مشکل را رفع کنید، مراجعه به یک دندانپزشک متخصص و انجام یکی از روش‌های گفته شده است. پس به هیچ عنوان سمت روش‌های غیر اصولی و خطرناک نروید تا به خودتان آسیب نزنید.
بهترین سن برای درمان جلو بودن فک بالا
بهترین سن برای درمان جلو بودن فک بالا، سنین 10 تا ۱۴ سالگی است. در صورتی که متوجه شدید کودک شما با این مشکل مواجه شده، در همان سنین کودکی که استخوان فک نرم است، به یک دندانپزشک اطفال مراجعه کنید.
در صورتی که پزشک بعد از بررسی عکس جلو بودن فک بالا، اقدامات درمانی را شروع کند، احتمال آسیب‌های جسمی و روحی به فرزندتان در بزرگسالی به صفر می‌رسد و از پیشرفت بیماری هم جلوگیری خواهد شد.
هزینه درمان جلو بودن دندان های بالا
هزینه درمان جلو بودن فک و دندان های بالا با توجه به علت این مشکل متفاوت خواهد بود. همچنین عوامل دیگری مثل طول درمان، سن بیمار، روش انتخابی برای درمان، کلینیکی که به آن مراجعه کرده‌اید و بسیاری موارد دیگر هم می‌توانند روی هزینه‌ی ارتودنسی و پروسه درمان موثر باشند.
با توجه به این موارد، شما باید برای اطلاع دقیق از هزینه‌های درمانی خود یا فرزندانتان به یک کلینیک معتبر مراجعه کرده و با پزشک آن کلینیک مشورت نمایید.
آیا می‌توان از جلو زدگی فک بالا جلوگیری کرد؟
از گذشته این را شنیده‌ایم که پیشگیری بهتر از درمان است، اما آیا این موضوع درمورد مشکل جلو بودن فک بالا هم صدق می‌کند؟
در پاسخ به این سوال باید گفت که جلوگیری از مشکل فقط برای کودکان ممکن است. اگر می‌خواهید فرزندتان در آینده با چنین مشکلی مواجه نشود، می‌توانید اقدامات احتیاطی زیر را انجام دهید.
- استفاده از پستانک برای کودک را به حداقل برسانید: در صورتی که کودک شما به سن ۴ سالگی رسید، پستانک او را کنار بگذارید؛ چرا که مکیدن پستانک از این سن به بعد می‌تواند حالت فک کودک را تحت تاثیر قرار دهد.
- از یک شیشه شیر مناسب استفاده نمایید: مک زدن شیشه شیر هم به اندازه پستانک مشکل ساز است. پس اولاً از یک شیشه شیر استاندارد و مناسب استفاده کنید؛ دوماً مدت زمان استفاده از آن را هم به حداقل برسانید.
- به موقعیت زبان فرزندتان توجه کنید: زبان کودک در حالت عادی باید مقابل سقف دهان باشد. اگر چیزی غیر از این باشد، باید به موقع مشکل را تشخیص داده و از دندانپزشک اطفال کمک بگیرید.
در این مطلب سعی کردیم در مورد جلو بودن فک بالا و روش‌های درمان آن با شما عزیزان صحبت کنیم. همانطور که متوجه شدید، این مشکل به دلایل مختلفی به وجود می‌آید و باید هر چه سریعتر برای درمان آن اقدام کنید.
خوشبختانه می‌توانیم به شما نوید دهیم که در کلینیک دکتر خدیوی متخصصین ماهری در حال فعالیت هستند. این کلینیک مجهز به انواع ابزارهای ارتودنسی و دندانپزشکی پیشرفته برای درمان جلو بودن فک بالا در بزرگسالان است. متخصصین این مجموعه از شما عکس جلو بودن فک بالا گرفته و بهترین روش برای درمان را به شما پیشنهاد خواهند داد.
سلام من دندونهام رو میخواستم عقبی ها رو ایمپلنت کنم یکمی فک پایینم جلو است ولی مشخص نمیشه دکتر هم گفته بعد درمان و ارتودنسی برم برا عمل فک میخواستم بپرسم ایمپلنت و ارتودنسی بدون عمل فک میشه نمیخواستم عمل کنم
سلام برادر کوچک من ۸ سالش است و دچار همین مشکل شده است در ۳ سال پیش درحال بازی با دوستانش، خورد به جدول جوب و فکش اینطوری شد آیا میشه درمان کرد آدرستون کجاست و هزینش تا چقد است.