ارتودنسی دیمون یکی از جدیدترین روشهای درمان ارتودنسی برای رفع ناهنجاریهای دهان و دندان است. از آنجایی که این روزها افراد به دنبال روشهای درمان سادهتر و سریعتر برای دستیابی به نتایج بهتر هستند، به همین دلیل ارتودنسی با این روش بسیار محبوب شده است.
در روشهای سنتی و معمول، به کمک کشهای خیلی کوچک، براکتها را به سیمها متصل میکنند. اما این مورد در ارتودنسی به روش دیمون کاملا متفاوت است. در ادامه به طور کامل توضیح میدهیم که ارتودنسی دیمون چیست و چه تفاوتی با دیگر روشها دارد؛ پس در ادامه با ما همراه باشید.
ارتودنسی دیمون چیست؟
ارتودنسی دیمون را میتوان با تفاوتهایی جزئی، جزء دسته ارتودنسی ثابت قرار داد. از آنجایی که در این روش درمان از براکتهای مخصوصی که قابلیت باز و بسته شدن کشویی دارند استفاده میشود، به این نوع درمان ارتودنسی دیمون میگویند.
در این روش به دلیل نحوه عملکرد بریسها و نوع روش درمان، شما کمتر نیاز به مراجعه حضوری به متخصص خواهید داشت و طول دوره درمان هم کمتر میشود. از طرفی، دیگر نیاز به استفاده از کش ارتودنسی برای فشار بیشتر و فیکس کردن دندانها ندارید.
براکت دیمون (سلف لیگیتینگ) چیست؟
براکتهای سلف لیگیتینگ که اصطلاحا به آنها براکت دیمون میگویند، براکتهایی هستند که دارای قابلیت باز و بسته شدن کشویی دارند. در طول درمان با این بریسها دیگر نیازی به استفاده از کشهای ارتودنسی برای تنظیم فشار به دندانها نیست. در براکت دیمون از یک شکاف برای نگه داشتن سیم به منظور حرکت دادن دندانها در جهت دلخواه استفاده میشود. به این ترتیب بریسها دارای تونلی هستند که سیم ارتودنسی از آن عبور میکند.
براکتهای دیمون همانند انواع براکتهای دیگر بر روی دندانها قرار میگیرد، با این تفاوت که این براکتها دارای یک مکانیزم است که قابلیت باز و بسته شدن دارند و از طریق آن سیمها به بریس متصل شده و به طور طبیعی با حرکت دندانها در جهت مورد نظر، وضعیت این سیمها اصلاح میشود و دیگر نیازی به استفاده از کشهای ارتودنسی نیست.
این ویژگی ارتودنسی دیمون باعث میشود تحمل این براکتها برای بیمار سادهتر شده و دهان بیمار وضعیت ظاهری بهتری در طول درمان داشته باشد. علاوه بر این استفاده از این روش دستیابی به نتایج بهتر را در مدت زمان کوتاهتر امکانپذیر مینماید.
نحوه عملکرد براکت دیمون
در ارتودنسی به روش دیمون، از یک شیوه متفاوت برای حرکت دادن دندانها به محل صحیح استفاده میشود. به این ترتیب بریسها به سیم مخصوص متصل شده و سیمها بدون کمترین اصطکاک درون این براکتها حرکت میکنند و دندانها را حرکت داده و در سر جای مورد نظر قرار میدهند.
در ادامه وضعیت بریسها به نحوی تنظیم میشود که بتوانند دندانهای شما را به تدریج به سمت محل صحیح حرکت داده و با مرور زمان دندانها در دهان تثبیت شود. این فرآیند در مقایسه با دیگر روشها، فشار کمتری وارد میکند و اغلب نیازمند استفاده از روشهای درمان تکمیلی همچون کشیدن دندانها و باز کردن فک نیست.
مهمترین مورد این است که به دلیل اینکه در این نوع ارتودنسی مکانیزم به گونهای است که به مرور زمان براکتها به سمت دندانهای دیگر حرکت میکنند، نیاز به مراجعه پی در پی به متخصص ارتودنسی نیست.
برای درک بهتر این نوع روش درمان ویدیو زیر را مشاهده کنید.
انواع براکتهای دیمون
بریسهای دیمون همانند بریسهای معمولی، انواع مختلفی دارند که در ادامه به بررسی آنها میپردازیم:
براکت دیمون فلزی
براکتها و سیمهای فلزی در روش دیمون کمتر از ابزارهای مورد استفاده در ارتودنسی سنتی در دهان بیمار به چشم میخورند. افراد جوانتر به این دلیل به روش دیمون علاقهمند میشوند که در این حالت میتوانند رنگ بریسها را انتخاب کرده و احساس بهتری درباره آنها داشته باشند.
براکت دیمون شفاف
بریسهای شفاف دیمون دقیقاً عملکردی مشابه بریسهای فلزی دارند، اما از نظر ظاهری کمتر جلب توجه میکنند، مانند روش ارتودنسی نامرئی؛ حتی میتواند باعث شود ابزارهای ارتودنسی استفاده شده برای بیمار کمتر از بریسهای شفاف جلب توجه کنند. در واقع، هنگام استفاده از این روشها اکثر افراد احتمالاً هنگام مواجه شدن با شما امکان تشخیص لوازم ارتودنسی را به هیچ وجه نخواهند داشت.
هر دوی براکت فلزی و براکت دیمون شفاف به نسبت موثر هستند و بطور خاص میتوانند وضعیت قرارگیری دندانها بر روی یکدیگر را اصلاح کنند. بریسهای دیمون همچنین به خاطر ایجاد ظاهر لبخند کامل و زیبا برای افراد شناخته شده میباشند. دوره درمان با استفاده از این بریسها حدود ۲۰ ماه میباشد.
روش انجام ارتودنسی دیمون
برای انجام ارتودنسی دیمون ابتدا باید شرایط بیمار و وضعیت دندانهای او توسط ارتودنتیست بررسی شود. در صورتی که متخصص ارتودنسی تشخیص دهد استفاده از درمان ارتودنسی دیمون برای فرد مناسب است مراحل درمان به شیوه زیر انجام میشود:
تصویربرداری از دندانها
اولین مرحله برای انجام ارتودنسی دیمون عکسبرداری رادیوگرافی از دندانها است. با این کار ارتودنتیست میتواند موقعیت و وضعیت فعلی دندانها را به دقت بررسی کند و در صورت نیاز قبل از نصب بریسها اقدامات درمانی دیگر مانند ترمیم دندانهای پوسیده و درمان بیماریهای لثه را انجام دهد.
نصب براکتهای دیمون
مرحله دوم از روش انجام ارتودنسی دیمون، جایگذاری و نصب براکتهای دیمون روی دندانها است. این اقدام طی یک جلسه درمان ۱ تا ۲ ساعته صورت میگیرد. در این جلسه، ارتودنتیست ابتدا دندانها را به خوبی تمیز و خشک کرده و آنها را برای تصب بریسها آماده میکند. سپس هر براکت با چسب مخصوص ارتودنسی به گونهای روی دندان چسبانده میشود که بتواند فشار لازم را به دندان وارد کرده و آن را در جهت صحیح وادار به حرکت کند.
همچنن در این مرحله دندانپزشک نحوه مراقبت هر براکتها و سایر دستورالعملهای لازم را به بیمار آموزش میدهد.
ویزیت دورهای و بررسی وضعیت حرکت دندانها
تعداد جلسات ویزیت در درمان ارتودنسی دیمون بسیار کمتر از روشهای دیگر ارتودنسی است. اما این به معنای عدم نیاز به مراجعه به دندانپزشک نیست. بیمار باید در زمانهای تعیین شده برای بررسی وضعیت بریسها و نحوه حرکت دندانها به ارتودنتیست مراجعه نماید.
پایان درمان و برداشتن بریسها
بعد از اینکه دندانها در موقعیت صحیح خود به صورت صاف و مرتب کنار هم قرار گرفتند، دوره درمان به پایان میرسد و ارتودنتیست بریسها ارتودنسی را از روی دندانها برمیدارد.
مزایای درمان ارتودنسی دیمون
ارتودنسی دیمون یک روش نوین و جدید است که در مقایسه با سایر روشها، دارای مزایای زیادی است. از مهمترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
نیاز کمتر به مراجعه حضوری
از آنجایی که در درمان ارتودنسی دیمون، دیگر نیازی به استفاده از کش نیست، در نتیجه نیاز نیست که مدام برای تنظیمات بریسها به پزشک مراجعه کنید. نتایج مطالعات انجام شده در این رابطه نشان میدهد ارتودنسی دیمون به حدود نیمی از جلسات اصلاحی لازم برای ارتودنسی سنتی نیاز دارد.
ظاهر بهتر
استفاده از بریسهای شفاف و حتی بریسهای فلزی، به نسبت ارتودنسی فلزی، از نظر ظاهری برای بیمار به خاطر کمتر مشاهده آنها توسط سایرین جذابتر میباشد.
کاهش دوره درمان
مطالعه مقایسهای انجام شده در این حوزه نشان میدهد ارتودنسی دیمون بطور میانگین دوره درمان کوتاهتر به میزان ۲ تا ۷ ماه در مقایسه با سایر روشها دارد، دیگر نیاز به مراجعه حضوری به صورت پی در پی به متخصص نیست و براکتها به مرور زمان خودشان تنظیم و فشار لازم را به دندانها میآورند.
درد کمتر
وارد شدن فشار کمتر به دندانها و در نتیجه افرادی که از ارتودنسی دیمون استفاده کردهاند بطور میانگین ۶۰ درصد ناراحتی کمتر در مقایسه با روش سنتی داشتهاند.
افزایش بهداشت دهان و دندان
در هنگام استفاده از ارتودنسی دیمون فضای کمتری برای تجمع پلاک و باکتری بر روی دندان وجود دارد و تمیز کردن دندانها راحتتر از روش سنتی است. در این شرایط میتوان از دهانشویههای حاوی فلوراید دارای قابلیت ضد پوسیدگی برای پیشگیری از ایجاد لکههای سفید (شروع فرآیند پوسیدگی دندان) بر روی دندانها در طول درمان استفاده کرد.
سایش کمتر
این روش باعث میشود از فرسایش و تخریب دندانها جلوگیری شود، چرا که دیگر از کشهای پلاستیکی استفاده نمیشود، در نتیجه دندانها میتوانند بدون سایش به راحتی و آزادانه حرکت کنند.
تاثیر بیشتر درمان
علاوهبراین، مطالعات انجام شده نشان میدهد ارتودنسی دیمون در موارد تجمع یا ازدحام شدید دندانها در دهان نتایج موثرتر داشته و استفاده از آن برای بیماران راحتتر میباشد. این روش همچنین به نسبت نیاز کمتری به جایگزینی بریسها دارد.
مراقبت بعد از ارتودنسی دیمون
توصیههای تغذیهای برای ارتودنسی دیمون و ارتودنسی سنتی مشابه هستند. در هر دو روش لازم است که فرد موارد زیر را رعایت کند:
- بعد از نصب بریسها، از مصرف غذاهای چسبنده و خرد شونده و سفت خودداری کند، زیرا مصرف آنها میتواند باعث گیر افتادن مواد غذایی در سیمها و شکستن یا افتادن بریسها شود.
- حتما به طور مرتب بعد از هر وعده غذایی مسواک بزنید و از نخ دندان استفاده کنید. دقیت کنید که دور براکتها باید کاملا تمیز شود.
- در اولین روزها بعد از نصب براکتها، حتما از غذاهای سرد و نرم استفاده کنید.
تفاوتهای ارتودنسی دیمون با ثابت
بریسهای مورد استفاده در ارتودنسی دیمون مکانیزم کشویی و قابلیت بسته شدن دارند و در واقع به صورت خودکار قابلیت تنظیم دارند، در نتیجه در مقایسه با ارتودنسی ثابت نیاز به مراجعه متعدد به متخصص نیست و فقط در زمانهای مشخص برای بررسی و روند درمان به متخصص مراجعه خواهید کرد.
از دیگر تفاوتهای این دو روش که برای بیماران هم مهم است، هزینه زیاد براکتهای دیمون نسبت به براکتهای ثابت است.
سوالات متداول
در درمان با براکت دیمون به چند جلسه ویزیت نیاز است؟
در این روش به طور تقریبی لازم است که هر ۶ تا ۱۰ هفته یکبار به متخصص مراجعه کنید، اما باز هم این زمان برای هر بیمار با توجه به میزان مشکل و ناهنجاریها متفاوت خواهد بود. این زمان برای درمان ارتودنسی ثابت ماهی یکبار است.
آیا ارتودنسی دیمون شفاف در طول زمان تغییر رنگ میدهد؟
بله، در صورتی که مراقبتهای لازم، مثل شستشوی به موقع دندان و نخوردن غذاهای رنگدار را رعایت نکنید، به مرور زمان شاهد تغییر رنگ براکتهای شفاف دیمون خواهید بود.
آیا بریسهای دیمون رنگی هم وجود دارد؟
بله بریسهای دیمون همانند بریسهای ثابت طیف رنگی زیادی دارند و شما میتوانید هنگام قالب گیری و مراجعه به پزشک رنگ مورد نظر خود را انتخاب کنید.
تفاوت اصلی ارتودنسی دیمون با ارتودنسی ثابت معمولی چیست؟
تفاوت ارتودنسی دیمون با ارتودنسی ثابت معمولی در نوع براکتها و نیاز به تنظیمات بریسها است. براکتهای دیمون کوچکتر هستند و با مکانیسم کشویی و قابلیت خود تنظیم شوندگی نیاز به کش ارتودنسی و تنظیمات منظم توسط دندانپزشک برای اعمال فشار به دندانها ندارند. در نتیجه تعداد جلسات ویزیت در اتودنسی دیمون بسیار کمتر از ارتودنسی ثابت معمولی است. در ضمن هزینه ارتودنسی دیمون بسیار بیشتر از سایر روشهای ارتودنسی ثابت است.
آیا ارتودنسی دیمون درد دارد؟
همه روشهای ارتودنسی به دلیل اعمال فشار به دندانها، اندکی درد و ناراحتی ایجاد میکنند. این درد در هفته اول بعد از نصب براکتها و بعد از هر بار تنظیم بریسها کاملا طبیعی است و به مرور از بین میرود. در اتودنسی دیمون که جلسات تنظیم بریس وجود ندارد و فشار به صورت ملایم به دندانها وارد میشود، احساس درد و ناراحتی فرد کمتر از سایر روشها ارتودنسی ثابت است.
ارتودنسی دیمون بهتر است یا نامرئی؟
ارتودنسی نامرئی انواع مختلفی دارد که برای مقایسه با ارتودنسی دیمون نوع آن را تعیین کرد. ارتودنسی نامرئی از نوع متحرک یا همان پلاکهای شفاف ارتودنسی اینویزیلاین، تنها برای رفع ناهنجاریهای خفیف تا متوسط کاربرد دارد. اما ارتودنسی دیمون همانند ارتودنسی نامرئی سرامیکی و لینگوال از نوع ارتودنسی ثابت است که برای درمان بهم ریختگی و مشکلات فک و دندانی خفیف تا شدید و پیچیده میتوان از آن استفاده کرد. البته در اتودنسی لینگوال به دلیل قرارگیری براکتها در پشت دندان تمیز کردن آنها سختتر است.
آیا مدت زمان ارتودنسی دیمون از ارتودنسی سنتی کمتر است؟
طول دروه درمان ارتودنسی بیش از هر چیز به شدت ناهنجاری و میزان بهم ریختگی دندانهای بیمار بستگی دارد. با این حال طول دروه درمان ارتودنسی دیمون به طور متوسط ۲ تا ۷ ماه کمتر از ارتودنسی سنتی است و حدود ۱۴ تا ۱۸ ماه طول میکشد.
آیا براکتهای دیمون به کش نیاز دارد؟
خیر. براکتهای ارتودنسی دیمون به گونهای طراحی شدهاند که نیازی به کش و الاستیک ارتودنسی برای اتصال براکتها به سیم ارتودنسی وجود ندارد. این براکتها دارای یک شکاف برای نگه داشتن سیم هستند.
سخن آخر
به طور کلی میتوان گفت که انواع ارتودنسی دیمون یک روش درمانی برای افرادی است که به دنبال روشهای جایگزین برای ارتودنسی سنتی هستند. به هر حال به خاطر داشته باشید، فقط پزشکان متخصص و با تجربه میتوانند از براکتهای دیمون برای درمان استفاده کنند و قبل از شروع فرآیند درمان میبایست نسبت به کیفیت خدمات درمانی اطمینان معقول وجود داشته باشد.
اگر شما هم به دنبال یک متخصص خوب برای ارتودنسی کودکان و یا بزرگسالان هستید، میتوانید همه روزه به مطب دکتر علیرضا خدیوی مراجعه کنید.