فشار دادن زبان، به بیان ساده عبارت است از عادت قرار دادن زبان در موقعیت نادرست یا به سمت جلو و یا به سمت کنارههای دهان در حین بلع و قورت دادن غذا. تخمین زده میشود که در طول 24 ساعت، 1200 تا 2000 بار عمل قورت دادن انجام میشود و در هر بار بلع تقریباً 4 پوند فشار وارد میشود.
این فشار دائمی زبان، به دندانها و قوسها فشاری وارد میآورد که آنها را از نظم و ترتیب خود خارج میکند. گذشته از فشار اعمال شده در هنگام قورت دادن، فشار دادن عصبی، زبان را در هنگام استراحت به سمت دندانها هل میدهد. این عمل، یک عادت غیر ارادی و ناآگاهانه است که تصحیح آن دشوار میباشد.
علل فشار دادن زبان
هیچ علت مشخصی برای عادت فشار دادن زبان، شناخته نشده است. برخی از علل احتمالی عبارتند از:
- مکیدن انگشت
- برخی پستانکهای مصنوعی که برای شیر دادن به نوزادن استفاده میشوند.
- نفس کشیدن از طریق دهان که باعث میشود موقیعت زبان در دهان بسیار پایین باشد. گرفتگی بینی، آلرژی یا برخی گرفتگیهای دیگر ممکن است در به وجود آمدن این وضعیت دخیل باشند.
- سختی در عمل بلع که میتواند ناشی از آدنوئید، گلودرد یا لوزهها باشد.
- بزرگ بودن زبان به صورت غیرعادی
- زاویه خط فک یا دیگر فاکتورهای وراثتی در خانواده
- ناهنجاریهای عضلانی، عصب شناختی یا دیگر ناهنجاریهای فیزیولوژیکی
- گرفتگی زبان: کوتاه بودن چین زبان
انواع مختلف فشار دادن زبان
انواع مختلفی از فشار دادن زبان و مشکلات ارتودنسی مرتبط با آن وجود دارد:
- اپن بایت قدامی: این حالت، معمولترین و شایعترین نوع از فشار دادن زبان است. در چنین مواردی، لبها به درستی به یکدیگر نزدیک نمیشوند و دهان کودک اغلب باز است و زبان از لبها خارج شده و پیش میافتد. عموماً این نوع از فشار دادن زبان با بزرگ بودن زبان همراه است.
- فشار قدامی: لب پایینی، دندانهای پیش پایینی را به طرف خود می کشد و دندانهای پیش بالایی به شدت بیرون زدهاند. فشار دادن قدامی غالباً با قوی بودن عضله چانه (منتالیس) همراه است.
- فشار یک طرفه: در این حالت، در یک سمت دهان اپن بایت دیده میشود.
- فشار دوطرفه: بایت دندانهای عقبی از اولین دندان دوپایه تا دندانهای آسیای عقب میتواند باز باشد اما بایت در جلوی دهان بسته است. تصحیح فشار دو طرفه از دیگر حالت، دشوارتر است.
- اپن بایت دوطرفه قدامی: در این حالت تنها دندانهایی که با هم تماس دارند، دندانهای آسیا هستند. اپن بایت در هر دو طرفدهان از جمله دندانهای جلویی باز است. در این وضعیت غالباً بزرگ بودن زبان نیز دیده میشود. فشار کلوز بایت- دندانهای بالایی و پایینی از هم پراکنده و نامنظم هستند. کلوز بایت معمولاً با بیرون زدگی مضاعف همراه است.
عوارض
فشاری که زبان بر روی دندانها اعمال میکند، عامل مهمی در ایجاد درهم ریختگی و ناهنجاریهای دندانها (بایت نامناسب) است. بسیاری از متخصصان ارتودنسی پس از انجام کامل و موفقیت آمیز درمان ارتودنسی با نتایج دلسرد کنندهای روبرو میشوند، چرا که درمییابند بیمار دارای الگوی بلع همراه با فشار دادن زبان است. این عادت دائمی، دندانها را از ترتیب خود خارج میکند و نتایج درمان ارتودنسی را معکوس میسازد.
درمان فشار زبان با ارتودنسی
متخصصان ارتودنسی در حالی که سعی دارند بهترین درمانهای ارتودنسی را ارائه کنند، سالهاست در تلاش هستند عادت فشار دادن زبان را درمان کنند. تجهیزات بسیاری برای کمک به برطرف ساختن عادت فشار دادن زبان ابداع شده است. برای بسیاری از بیماران، این تجهیزات میتوانند ناراحت کننده یا دردآور باشند و این گزینه به عنوان آخرین راه چاره مطرح میشود. ممکن است لازم باشد تجهیزاتی از این دست، قبل از قرار دادن سیمکشی، استفاده شوند. لازم است شما گزینههای پیش روی خود را برای بهبود بخشیدن فشار دادن زبان، بشناسید. گاهی اوقات این تجهیزات به همراه روشهای درمانی دیگر، اثر گذار خواهند بود.