درمان ارتودنسی یک راه حل اساسی برای اصلاح مشکلات دندان و فک است که می‌تواند به بهبود عملکرد دندان‌ها و زیبایی لبخند شما کمک کند. نیاز به درمان ارتودنسی معمولا در مواردی مانند نامرتبی دندان‌ها، وجود فاصله بین دندان‌ها، ناهماهنگی فک‌ها و مشکلات بایت مطرح می‌شود. این اختلالات نه تنها بر ظاهر لبخند شما تاثیر می‌گذارد، بلکه منجر به مشکلات گفتاری و حتی در برخی موارد مشکلات گوارشی می‌شود.
بنابراین، اگر با مشکلات دندان و فک سر و کار دارید و نمی‌دانید که درمان ارتودنسی می‌تواند مشکل شما را رفع کند یا خیر تا پایان این مقاله با ما همراه باشید. در این نوشته قصد داریم به شما بگوییم که چه دندانی ارتودنسی نیاز دارد و چه کسانی باید ارتودنسی کنند.
ضرورت اقدام برای درمان ارتودنسی
ارتودنسی یکی از شاخه‌های اصلی علم دندانپزشکی است که نقش مهمی در رفع مشکلات دندانی و فکی افراد ایفا می‌کند. لذا درمان ارتودنسی یکی از جوانب پر متقاضی مراقبت‌های بهداشتی دهان و دندان است که مورد توجه افراد در سنین مختلف در سطح جهان قرار گرفته است. جنبه‌های ظاهری و روانی زیبایی لبخند و سلامت دندان‌ها از جمله عوامل تاثیرگذار در محبوبیت این روش درمانی و احساس نیاز به درمان ارتودنسی به شمار می‌روند.
چینش نامناسب دندان‌ها مشکلاتی از قبیل سایش دندان، فشار نامناسب روی فک‌ها، ناهنجاری‌های بایت و مشکلات گفتاری را به همراه دارد. با یک طرح درمان ارتودنسی مناسب می‌توان این قبیل مشکلات را اصلاح نمود تا فرد بتواند از داشتن دندان‌های سالم و منظم با عملکرد صحیح در جویدن و گاز زدن و لبخندی جذاب لذت ببرد. مطمئنا نتایج درمان و شرایط قبل و بعد ارتودنسی دندان شما را شگفت زده خواهد کرد.
چه دندانی ارتودنسی نیاز دارد؟
بعد از اطلاع از ضرورت درمان ارتودنسی برای کمک به سلامت دندان‌ها و افزایش زیبایی لبخند، سوالی که مطح می‌شود این است که ارتودنسی برای چه دندان هایی است؟ درمان ارتودنسی برای دندان‌هایی که هر یک از مشکلات زیر را داشته باشند مفید است:
دندان‌های بی نظم و بهم ریخته
شایع‌ترین موردی که با ارتودنسی قابل درمان است، مشکل نامرتبی و بهم ریختگی دندان‌ها می‌باشد. وجود دندان‌های کج، کوچک و نامنظم ظاهری ناخوشایند به دندان‌ها می‌دهد. بنابراین اولین راه برای تشخیص نیاز به درمان ارتودنسی توجه به ظاهر دندان‌ها است. اگر چینش دندان‌ها به طرز نامناسبی باشد، درمان ارتودنسی ضروری است. در این وضعیت معمولا دندان‌ها به دلیل عدم وجود فضای کافی در فک، بهم فشرده و روی هم رفته‌اند به گونه‌ای که امکان استفاده از نخ دندان برای تمیز کردن فضای بین دندان‌ها وجود ندارد.
دندان‌های فشرده و روی هم قرار گرفته
برای بررسی این وضعیت، باید شرایط بایت به دقت بررسی شود. متخصص ارتودنسی برای ارزیابی وضعیت باییت از بیمار می‌خواهد که دندان‌های خود را روی هم قرار دهد تا موقعیت قرارگیری فک بالا و پایین نسبت به هم نمایان شود. بایت فرد ممکن است یکی از مشکلات زیر را داشته باشد که با ارتودنسی قابل درمان است.
اپن بایت: وجود فاصله بین دو فک بالا و پایین
اوربایت: جلو بودن فک بالا نسبت به فک پایین
اندربایت: جلو بودن فک پایین نسبت به فک بالا
وجود فاصله بین دندان‌ها
وجود فاصله بین دندان‌ها روی عملکرد فک و بایت تاثیر منفی می‌گذارد. این فاصله ممکن است به دلیل بزرگ بودن اندازه فک، کوچک بودن دندان‌ها و از دست دادن یک یا چند دندان ایجاد شده باشد. دندان‌های فاصله دار یکی دیگر مواردی است که نیاز به ارتودنسی را ضروری می‌کند.
دندانی که باعث مشکل در گفتار می‌شود
یکی دیگر از دندان‌هایی که نیاز به درمان ارتودنسی دارد، دندانی است که در گفتار اختلال ایجاد می‌کند. در واقع اگر فرد به دلیل قرار گیری دندان‌ها در موقعیت نامناسب در تلفظ کلمات مشکل دارد و نوک زبانی حرف می‌زند به درمان ارتودنسی نیاز دارد.
در نهایت، تصمیم برای انجام درمان ارتودنسی به مشورت با یک متخصص ارتودنتیست نیاز دارد. او مشکلات دندانی خاص و تنظیم فک‌ها را ارزیابی کرده و برنامه درمانی متناسب با نیازهای هر فرد را تعیین می‌کند.
چه کسانی باید ارتودنسی کنند؟
بهترین راه برای تشخیص اینکه فرد به درمان ارتودنسی نیاز دارد یا نه، مراجعه به دندانپزشک ارتودنتیست است. اما یکی از راه‌های تشخیص اینکه چه کسانی باید ارتودنسی کنند این است که بدانیم ارتودنسی چه مشکلاتی را درمان می‌کند. این اطلاعات به شما می‌گوید که همه افرادی که مشکل دندانی و فکی قابل درمان با ارتودنسی را دارند می‌توانند از این روش درمانی استفاده نمایند.
اختلالات فکی و دندانی قابل درمان با ارتودنسی شامل موارد زیر است:
- اوربایت: پوشش بیش از حد معمول دندان‌های پایین توسط دندان‌های بالا
- آندربایت: جلو بودن دندان‌های پایین نسبت به دندان‌های بالا به طوری که چانه و دندان‌های پایین برجسته دیده می‌شوند.
- دیپ بایت: دندان‌های بالایی مقدار بیشتری از دندان‌های پایینی (بیش از ۴ میلی‌متر) را پوشش داده‌اند.
- اپن بایت: هنگام بستن دو فک، دندان‌های فک بالا و پایین، به هم نرسیده و فضای باز بین آن‌ها باقی می‌ماند.
- اورجت: دندان‌های فک بالا بیشتر از حالت عادی (دو میلی‌متر) جلوتر از دندان‌های فک پایین قرار می‌گیرند.
- کراس بایت: یک یا تعدادی از دندان‌های فک پایین جلوتر از دندان‌های فک بالا قرار گرفته‌اند.
- چرخش دندانی: حالتی که تاج دندان در موقعیت صحیح خود قرار نگرفته و در جهت دیگری رشد کرده است.
- ازدحام دندان‌ها: عدم وجود فضای کافی در فک برای قرار گرفتن صحیح و منظم دندان‌ها در کنار هم باعث ازدحام، شلوغی و بهم ریختگی دندان‌ها می‌شود.
علائم نشان دهنده نیاز به درمان ارتودنسی
با توجه به مطالب گفته شده می‌توان علائم زیر را نشان دهنده نیاز به ارتودنسی دانست. اگر شما یا فرزندتان یک یا چند مورد از علائم زیر را تجربه کردید بهتر است به متخصص ارتودنسی مراجعه نمایید. انجام اقدامات درمانی در زمان مناسب باعث بهبود نتایج و کاهش هزینه‌های درمان خواهد شد.
- نامرتبی دندان‌ها
- وجود فاصله بین دندان‌ها
- ناهنجاری بایت (مال اکلوژن)
- مشکلات گفتار و دشواری تلفظ صحیح کلمات (نوک زبانی حرف زدن)
- مشکل در گاز زدن و جویدن
- درد و ناراحتی فک و دهان به خصوص در هنگام جویدن یا صحبت کردن
- خونریزی و التهاب لثه ناشی از فشار دندان‌ها به بافت لثه
- اختلالات مفصل گیجگاهی
- بوی نامطبوع دهان، پوسیدگی دندان‌ها و عفونت لثه با وجود رعایت بهداشت دهان و دندان
بهترین سن برای ارتودنسی
بهترین سن برای درمان ارتودنسی به نوع مشکلات دندانی و فکی فرد بستگی دارد و نمی‌تواند یک سن مشخص را به عنوان بهترین سن ارتودنسی تعیین کرد. در این بخش چند نکته مهم در مورد سن مناسب برای درمان ارتودنسی را بیان کرده‌ایم.
- ارتودنسی در سنین کودکی: بهترین زمان برای درمان ارتودنسی سنین ۷ تا ۱۴ سالگی است که رشد فک و دندان‌های کودک کامل نشده است.
- ارتودنسی در سنین نوجوانی: درمان ارتودنسی در دوران نوجوانی و سن ۱۴ تا ۱۸ سالگی که دندان‌ها و فک‌ها به شکل نهایی خود نزدیک شده‌اند نیز قابل انجام است.
- ارتودنسی در بزرگسالی: در واقعیت هیچ سن مشخصی برای درمان ارتودنسی وجود ندارد و افراد بزرگسال هم می‌توانند از این درمان بهره‌مند شوند. اگر مشخص بودن دستگاه ارتودنسی در دهان شما را آزار می‌دهد می‌توانید با مشورت دندانپزشک روش‌های خاص این این درمان از قبیل ارتودنسی نامرئی را انتخاب کنید.
- درمان ارتودنسی در شرایط اضطراری: در مواردی مانند بروز تصادفات رانندگی یا وارد آمدن ضربه به دندان‌ها، فرد در هر سنی می‌تواند از درمان ارتودنسی استفاده کند.
کلام آخر
درمان ارتودنسی یکی از بهترین روش‌ها برای رفع ناهنجاری‌ها و مشکلات فک و دندان است. استفاده از این درمان محدودیت سنی ندارد اگرچه در سنین کودکی و نوجوانی نتایج درمان بهتر و رضایتبخش‌تر خواهد بود. همه افراد با هر مشکل فکی و دندانی می‌توانند برای اطمینان از نیاز به درمان ارتودنسی و شروع یک برنامه درمانی درست و منظم به متخصص ارتودنسی مراجعه نمایند. در این مقاله سعی شد علائم و نشانه‌های دندان‌ها و افرادی که نیاز به ارتودنسی دارند به طور کامل شرح داده شود. امیدواریم مورد توجه و استفاده شما عزیزان قرار گرفته باشد.
