ارتودنسی بدون کشیدن دندان

لزوم کشیدن دندان و یکی از دغدغه‌های اصلی افرادی است که برای اصلاح وضعیت دندان‌های نامرتب و بهم ریخته خود به درمان ارتودنسی نیاز دارند. این نگرانی چندان هم بی‌دلیل نیست. در درمان ارتودنسی، از حذف دندان‌های پوسیده‌ای که هیچ شانسی برای نجات و ترمیم ندارند، صحبت نمی‌کنیم، بلکه موضوع دندان‌های سالمی هستند که برای بهبود وضعیت و مرتب شدن سایر دندان‌ها باید کشیده شوند.

با این حال امروزه روش‌هایی وجود دارد که ارتودنسی بدون نیاز به حذف برخی دندان‌ها را ممکن ساخته است. برای اطلاع از شرایط و روش‌های ارتودنسی بدون کشیدن دندان تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.

آیا ارتودنسی بدون کشیدن دندان ممکن است؟

کشیدن دندان برای ارتودنسی یک راهکار متداول است که توسط بسیاری از متخصصان ارتودنسی استفاده می‌شود. هدف از این کار ایجاد فضای کافی در فک برای جابجایی و منظم کردن دندان‌های بهم‌ریخته و شلوغ است. از طرفی این رویکرد توسط ارتودنتیست‌هایی که بر حفظ تمامی دندان‌های طبیعی تمرکز و تاکید دارند به چالش کشیده می‌شود.

زیرا پیشرفت‌ها در فناوری ارتودنسی، امکان اصلاح اغلب مشکلات ارتودنسی بدون حذف دندان‌های دائمی را ممکن می‌سازد. در واقع کشیدن دندان آخرین راه‌حل در ارتودنسی دندان است.

به طور کلی ارتودنسی بدون حذف دندان در موارد زیر قابل انجام است:

• شلوغی خفیف تا متوسط دندان‌ها
• وجود فضای کافی در فک
• همکاری و سازگاری بیمار با روش‌های جدید
• تخصص و تجربه کافی ارتودنتیست

روش‌های ارتودنسی بدون نیاز به کشیدن دندان

روش‌هایی که برای ارتودنسی بدون کشیدن دندان به کار می‌روند از جمله تکنیک‌های پیشرفته برای هدایت دندان‌ها به سمت موقعیت صحیح خود هستند. ارتودنتیست با استفاده از این ابزار و روش‌ها سعی می‌کنند نیروی کنترل شده و ملایمی به دندان‌ها وارد کرده و آن را وادار به جابجایی تدریجی نماید. به طوری که بدون نیاز به ایجاد فضای خالی، به مرور جا برای همه دندان‌های سالم باز شود.

این روش برای افرادی که دندان‌های بی‌نظم و نامرتب دارند بسیار موثر است آن‌ها را از کشیدن غیر ضروری دندان‌ها بی‌نیاز می‌کند. رایج‌ترین ابزارهای ارتودنسی بدون کشیدن دندان عبارتند از:

۱. ارتودنسی دیمون

یکی از بهترین گزینه‌ها برای انجام درمان ارتودنسی بدون نیاز به کشیدن دندان، ارتودنسی دیمون است. در این روش ارتودنسی، به جای استفاده از براکت‌های معمولی و کش برای نگه داشتن سیم ارتودنسی، براکت‌های خود تنظیم شونده (Self Ligating) با قابلیت باز و بسته شدن کشویی روی دندان نصب می‌شوند.

به این ترتیب بدون نیاز به تنظیم دستگاه ارتودنسی، دندان‌ها به آرامی جابجا می‌شوند و با فرآیندهای تطبیقی طبیعی بدن، جا برای دندان قرارگیری صحیح دندان‌ها باز می‌شود. در نتیجه الزامی برای کشیدن دندان وجود ندارد.

۲. ارتودنسی اینویزیلاین

ارتودنسی نامرئی با استفاده از الاینرها، راه‌حل دیگری برای مرتب کردن دندان‌ها بدون کشیدن دندان است. پلاک‌های شفاف ارتودنسی متحرک با گسترش ملایم فک بیمار، فضای کافی برای جای گرفتن دندان‌های شلوغ را ایجاد می‌کنند.

ارتودنسی اینویزیلاین نه تنها راحتی بیشتر و تمیز کردن ساده‌تر دندان‌ها را برای بیمار فراهم می‌کند بلکه او را از کشیدن دندان نیز نجات می‌دهد. این روش برای نوجوانان و بزرگسالان قابل استفاده است اما نتایج درمان تا حد زیادی به همکاری بیمار و پایبندی او به استفاده منظم از الاینرها بستگی دارد.

۳. بسط دهنده سقف دهان

“نتایج یک مطالعه بزرگ نشان داد که در بیشتر موارد علت شلوغی دندان‌ها، رشد ناقص فک است نه دندان‌های خیلی بزرگ بیمار. لذا استفاده از بسط دهنده و افزایش اندازه قوس فک انتخاب عاقلانه‌تری نسبت به کشیدن دندان برای این افراد است.” (به نقل از wahroongadental)

بسط دهنده سقف دهان به افراد کمتر از ۱۶ سال که هنوز رشد استخوان فک آن‌ها متوقف نشده کمک می‌کند تا فضای کافی برای رشد و جابجایی دندان‌ها در دهانشان ایجاد شود. به این ترتیب امکان ارتودنسی بدون کشیدن دندان برایشان فراهم خواهد شد.

۴. لنگر موقت برای ارتودنسی (TAD)

گزینه بعدی برای ارتودنسی بدون کشیدن دندان، روش TAD (Temporary Anchorage Device) است. این روش شامل یک ایمپلنت بسیار کوچک است که زیر لثه قرار می‌گیرد و باعث محکم شدن یک یا چند دندان اصلی در جای خود می‌شود. کاشت این مینی ایمپلنت برای کنترل تراز فک بسیار مهم بوده و احتمال بروز مشکلات ازدحام بیش از حد دندان‌ها در سنین بالا را کاهش می‌دهد.

۵. تراشیدن دندان

یکی دیگر از روش‌هایی که ارتودنتیست‌ها برای حفظ دندان‌های بیمار و عدم نیاز به کشیدن برای درمان ارتودنسی انجام می‌دهند، تراشیدن دندان‌ها است. در این راهکار با باریک کردن برخی دندان‌ها فضای بیشتری در قوس فک ایجاد می‌شود تا همه دندان‌ها در جایگاه صحیح خود قرار بگیرند. این روش زمانی استفاده می‌شود که بزرگ و عریض بودن دندان‌ها باعث شلوغی و ازدحام آن‌ها شده باشد.

معمولا با افزایش سن، دندان‌ها به طور طبیعی و اثر جویدن، نخ دندان کشیدن و مسواک زدن باریک می‌شوند. با این حال، اگر همچنان فضای کافی برای حرکت دندا‌ن‌ها وجود نداشته باشد، تراشیدن دندان یک گزینه خوب به جای کشیدن دندان در ارتودنسی است.

۶. کشیدن دندان عقل برای ارتودنسی

با وجود اینکه کشیدن دندان عقل نهفته یا کج در بسیاری از افراد برای حفظ سلامت دهان، دندان‌ها و لثه ضروری است اما دندان عقل صاف و سالم مشکلی برای ارتودنسی دندان‌ها ایجاد نمی‌کند و دلیلی برای کشیدن آن وجود ندارد.

مگر در کودکانی که نیاز به ارتودنسی دارند و ارتودنتیست کشیدن دندان عقل را به عنوان یک اقدام پیشگیرانه توصیه می‌کند.

مزایای ارتودنسی بدون کشیدن دندان

از جمله مزایای درمان ارتودنسی بدون کشیدن دندان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• حفظ دندان‌های طبیعی
• عملکرد بهتر دندان‌ها در جویدن
• حفظ تقارن و زیبایی صورت
• داشتن لبخند طبیعی و بهبود عزت نفس
• پیشگیری از تحلیل لثه و فرسایش استخوان فک
• کاهش طول دوره درمان به دلیل بی نیازی از حرکت دندان‌ها پر کردن جای خالی دندان از دست رفته
• مرتب شدن دندان‌ها با کمترین درد و ناراحتی
• باز شدن قوس فک و کمک به تنفس راحت‌تر

گاهی کشیدن دندان اجتناب ناپذیر است

حفظ تمام دندان‌های طبیعی سالم یکی از اولویت‌های متخصص ارتودنسی هنگام درمان و اصلاح بهم ریختگی دندان‌های بیمار است. اما گاهی کشیدن دندان تنها گزینه و بهترین راه برای حفظ سلامت و بهبود وضعیت دهان و دندان‌ها است. نیاز یا عدم نیاز به کشیدن دندان در ارتودنسی به عوامل مختلفی مانند سن بیمار، شدت مشکل و میزان شلوغی دندان‌ها، عدم تقارن در گاز گرفتن و البته ترجیحات بیمار و تشخیص ارتودنتیست بستگی دارد.

در شرایطی مانند وجود بیماری پریودنتال جدی، پوسیدگی شدید دندان‌ها، مشکلات و ناهنجاری‌های پیچیده، نهفتگی و آسیب دیدگی دندان چاره‌ای جز کشیدن برای متخصص ارتودنسی باقی نمی‌گذارد.

سوالات متداول

برای ارتودنسی معمولا کدام دندان‌ها را می‌کشند؟

در ارتودنسی معمولا کشیدن دندان‌های پوسیده،‌ پرشده، روکش شده و آبسه کرده اولویت دارد. اگر اینچنین دندانی وجود نداشته باشد دندان‌های پرمولر اول و دوم (دندان‌های آسیاب کوچک) برای ارتودنسی کشیده می‌شوند. این دندان‌ها تاثیر زیادی در عملکرد و زیبایی سایر دندان‌ها ندارند.

کشیدن دندان برای ارتودنسی چه مزایایی دارد؟

با کشیدن یک یا چند دندان قبل از نصب بریس‌ها، فضای کافی برای مرتب کردن صحیح و کامل دندان‌ها در اختیار ارتودنتیست قرار می‌گیرد. گاهی نیز اصلاح برخی عیوب و مشکلات بدون کشیدن دندان امکانپذیر نیست.

آیا ارتودنسی بدون کشیدن دندان مشکل ساز است؟

در برخی موارد که شلوغی و ازدحام دندان‌ها شدید است، اگر هیچ دندانی کشیده نشود، احتمال بهم ریختن دوباره دندان‌ها بعد از ارتودنسی و از دست رفتن نتایج درمان وجود دارد. در این حالت با وارد آمدن فشار به دندان‌ها بعد از برداشتن بریس‌ها، دندان‌ها به سمت جایگاه قبلی خود شروع به حرکت می‌کنند.

ارتودنسی بدون کشیدن دندان برای چه سنی مناسب است؟

انجام ارتودنسی محدودیت سنی ندارد. با یا بدون کشیدن دندان این درمان در هر سنی قابل انجام و موثر است. البته سن مناسب برای اولین ویزیت ارتودنسی سن ۶ تا ۷ سالگی است. در این زمان مشخص می‌شود که آیا کودک به وسیع کننده کام احتیاج دارد یا نه. و مراحل بعدی درمان در سنین آغاز نوجوانی دنبال می‌شود.

پیشرفت‌هایی که در تکنولوژی، دستگاه‌ها و متدهای ارتودنسی صورت گرفته امکان انجام ارتودنسی بدون کشیدن دندان ایجاد کرده است. با اینکار همه دندان‌های طبیعی سالم بیمار حفظ شده و درمان ارتودنسی آن‌ها را صاف و مرتب می‌کند. با این حال گاهی به دلیل شلوغی بیش از حد دندان‌ها و شرایط خاص بیمار، راهی جز کشیدن یک یا چند دندان وجود ندارد و ارتودنسی بدون خارج کردن دندان برای ایجاد فضا در قوس دندانی غیر ممکن می‌شود.

توصیه می‌شود برای ارتودنسی دندان‌های خود به ارتودنتیست باتجربه و متخصص مراجعه کنید تا بتوانید با خیال راحت تصمیم‌گیری در مورد روش درمان و اقدامات پیش از درمان را به او بسپارید.