به طور کلی دو نوع اصلی نگهدارنده یا ریتینر ارتودنسی وجود دارد. ریتینر ثابت و ریتینر متحرک این دو نوع هستند که هر کدام به چند نوع دیگر تقسیم بندی می شوند. از انواع ریتینر بعد از درمان اصلی ارتودنسی استفاده می شود. اگر در حال سبک و سنگین کردن درمان ارتودنسی هستید و یا به زودی دوره درمان شما به اتمام می رسد حتما این مقاله را بخوانید زیرا به زودی حتما و حتما باید از این دستگاه های بعد از ارتودنسی استفاده کنید.
آشنایی کامل با انواع ریتینر ارتودنسی
برای آشنایی بهتر با انواع نگهدارنده ارتودنسی می توانید جدول زیر را نگاه کنید. در این جدول مزایا، معایب، متریال و مواد سازنده و قیمت جهانی ریتینر درج شده است.
نگهدارنده ثابت
بعد از ارتودنسی ممکن است برای تثبیت موقعیت دندان ها که اکنون منظم شده اند، از یک تکه سیم مخصوص به نام ریتینر ثابت استفاده شود. جریان از این قرار است که این تکه سیم یا همان نگهدارنده ثابت با کمک چسب یا کامپوزیت به پشت دندان های جلو در فک بالا و پایین متصل می شود. این سیم قوس دار است و به پشت تمام دندان ها متصل نمی شود. فقط یه پشت دندان های جلو.
مزایای ریتینر یا نگهدارنده ثابت ارتودنسی
- نیازی به پیروی از دستورالعمل ها برای نصب آن ها نیست
- برای دیگران قابل مشاهده نیست یا نامرئی هستند
- صحبت کردن با آن ها آسان است
- نمی توان جا به جا یا گم شد
- به راحتی آسیب نمیبینند
- با دوام هستند ، می تواند سالها ماندگار شود
معایب نگهدارنده ارتودنسی ثابت
- حفظ بهداشت دهان و دندان ، به خصوص کشیدن نخ دندان با آن ها سخت است
- چون نمیتوان آن ها را برداشت بنابراین اگر تمیز نشوند تشکیل پلاک و تارتار با آن ها محتملتر است.
- سیم فلزی میتواند زبان را تحریک کند
- ممکن است به مرور زمان دندان ها حرکت کنند
ریتینر هاولی
هاولی یکی از رایجترین نگهدارنده ها بعد از اتمام دوران ارتودنسی دندان است. این نگهدارنده معمولا به سقف دهان و یا کف دهان متصل می شود و متشکل از فلز و پلاستیک است.
مزایای نگهدارنده هاولی
- به راحتی قابل تنظیم هستند
- می توان رنگ پلاستیک ریتینر هاولی را به دلخواه انتخاب کرد
- به راحتی تغییر رنگ نمیدهد
- با دوام است و می تواند سالها ماندگار باشد
- به راحتی نصب و برداشته میشود.
معایب رتینر هاولی
- بخش فلزی ریتینر هاولی به راحتی در جلوی دندان ها قابل مشاهده است.
- احتمال از بین رفتن یا آسیبدیدگی آن زیاد است
- می تواند باعث تولید بیش از حد بزاق شود
- تشکیل پلاک با حضور آن ها محتمل است.
نگهدارنده متحرک ارتودنسی
ریتینرهای متحرک از جنس پلاستیک شفاف هستند و معمولا باید در طول شبانه روز به مدت ۲۲ ساعت و مخصوصا در طول خواب استفاده شوند.
مزایای ریتینر متحرک پلاستیکی
- به گونه ای است که دندان ها در جای خود بهتر باقی میمانند
- نازک تر و راحت تر هستند
- شفاف و نامرئی هستند
- هزینه کمی دارند
- هر وقت بخواهید میتوانید آن ها را برداشته و دوباره سرجایشان قرار دهید
معایب نگهدارنده متحرک
- ممکن است نیاز به تعویض سالانه داشته باشد
- در صورت نیاز به کارهای عمده دندانپزشکی ممکن است نیاز به برداشتن و تعویض آن ها باشد
- از بین رفتن یا آسیب دیدن آن ها راحت تر است
- می تواندن باعث تولید بیش از حد بزاق شوند
- در صورت تمیز نشدن میتوانند منبع باکتری شوند
چرا از نگهدارنده ها استفاده می شود؟
حتی بعد از اینکه دندان های شما به طور دائمی در موقعیت جدید (و صاف شده) خود قرار گرفتند باز هم ممکن است دندان ها (به خاطر ماهیت طبیعی خود) حرکت کنند و دوباره کج شوند. جویدن غذا، فرآیند رشد و سایش روزمره دندان ها می تواند منجر حرکت جزئی دندان ها شود. بنابراین انتظار نداشته باشید که بدون وسیله ای مانند ریتینر بتوانید از کج شدن دوباره دندان ها جلوگیری کنید. همانطور که از نامش پیداست، ریتینرها همان نگهدارنده های ارتودنسی هستند که حالت صاف دندان ها را بعد از درمان نگه میدارند.
نحوه استفاده از ریتینر ارتودنسی
مدت زمان استفاده و یا نحوه استفاده از نگهدارنده ها نیز یک تفاوت ریتینر با اینویزیلاین ها است. اگر خاطرتان باشد ما گفتیم که اینویزیلاین ها را باید حداقل ۲۲ ساعت در طول شبانه روز استفاده کرد اما ما نگهدارنده ها را معمولا در طول شب استفاده میکنیم. یعنی لزومی به استفاده طولانی مدت ندارد . تنها به جهت حفظ صاف بودن دندان ها در شب ها بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد.
مهمترین نکته در خصوص نگهدارنده ها نحوه مراقبت و نگهداری از آن ها است. بیشتر نگهدارنده ها نیاز به تمیز کردن و مسواک زدن دارند. برای تمیز نگه داشتن نگهدارنده خود یکبار در روز از یک مسواک نرم، یک مقدار کم خمیر دندان و آب گرم استفاده کنید.
تفاوت های ریتینر و اینویزیلاین
مهمترین تفاوت ریتینر و اینوزیلاین ها در نوع کاربرد آن ها است. اینویزیلاین ها را برای صاف کردن دندان ها استفاده میکنند اما برعکس آن ها، ما از ریتینر ها درست بعد از اتمام ارتودنسی دندان و صاف شدن آن ها استفاده میکنیم. از آنجا که بعد از ارتودنسی این امکان وجود دارد که دندان ها دوباره کج شوند باید از ریتینر ها برای ثابت شدن و ممانعت از حرکت آن ها استفاده شود.
اینویزیلاین ها برای اینکه بتوانند دندان های شما را صاف کنند باید هر دو هفته یکبار تعویض شوند و از یک اینویزیلاین جدید استفاده کنید. یعنی شما بیش از چند اینویزیلاین دارید. اما دقت کنید که ریتینر فقط یکی است که قالب دندان های صاف شده شما است.
هزینه این دو دستگاه نیز با هم بسیار متفاوت است. درحالی که اینویزیلاین ها جزء ارتودنسی های گرانقیمت هستند، ریتینرها جزء دستگاه های ارتودنسی ارزان به شما میروند. بنابراین تفاوت در هزینه ها را نیز به لیست تفاوت ریتینر و اینویزیلاین ها اضافه کنید.
اگر ریتینر متحرک ارتودنسی دارید
اگر نگهدارنده شما از انواع ریتینر متحرک است، استفاده از آن دقیقاً همانطور که متخصص ارتودنتیست می گوید، بسیار مهم است. یک منبع معتبر از مطالعه نشان داد که متداول ترین دستورالعمل استفاده از نگهدارنده استفاده هر ساعته از آن است. یعنی هر روز، ۷ روز هفته تا مدت یکسال. یعنی تا سال اول هر روز استفاده کنید و بعد از آن می توانید تنها شب ها و حین خواب از انواع ریتینر ارتودنسی استفاده کنید. دقت کنید که هرچقدر میزان تعهد شما به دستورالعمل های متخصص ارتودنسی بالاتر باشد نتیجه استفاده از ریتینر متحرک ارتودنسی بهتر خواهد بود.
چک شدن انواع ریتینر ارتودنسی لازم است
هنگامی که استفاده از نگهدارنده خود را آغاز کردید، ارتودنتیست شما همچنان باید دندان های شما را چک کند تا مطمئن شود نگهدارنده شما از حرکت دندان ها آنها جلوگیری می کند. متخصص ممکن است نگهدارنده را تنظیم یا تعمیر کند یا در صورت لزوم یک ریتینر جدید برایتان در نظر بگیرد. معمولاً، ۱، ۳، ۶، ۱۱ و ۲۴ ماه پس از برداشتن دستگاه های ارتودنسی ثابت یا متحرک خود باید توسط متخصص چک شوید. و ذکر این نکته لازم است که اگر نگهدارنده خود را گم کردید یا به هر نوعی دچار ترک خوردگی یا شکستگی شده است، باید ارتودنتیست خود را در اسرع وقت در جریان بگذارید.
میتوانید انتخاب ریتینر را به متخصص بسپارید
در خصوص هر نوع نگهدارنده ارتودنسی جوانب مثبت و منفی خاصی وجود دارد. متخصص ارتودنسی شما بر اساس حالت و وضعیت دندانهایتان و اینکه چه نوع ارتودنسی داشته اید(فلزی معمولی، دیمون، لینگوال، سرامیکی، ارتودنسی نامرئی و …) بهترین نوع نگهدارنده پس از درمان اصلی را در نظر میگیرد. به عبارتی هر چند ه شما نیز در این خصوص نقش موثری دارید اما اجازه دهید که متخصص ارتودنسی برای شما تصمیم گیری کند.
اما تصمیم گیرنده نهایی خودتان هستند
اما فراموش نکنید که در نهایت این شمایید که تایید کننده نوع ریتینر خواهید بود. بر اساس اطلاعات مندرج در جدول ابتدای مقاله و با در نظر گرفتن مدت زمان استفاده و همچنین مزایا و معایب سعی کنید انتخاب بهتری داشته باشید.
و در نهایت به احتمال زیاد شما از نگهدارنده خود برای ماهها یا سالها استفاده خواهید کرد ، بنابراین مهم است که نوع نگهدارنده را به درستی انتخاب کنید. هر ریتینری دستورالعمل های خاصی دارید سعی کنید نوعی را انتخاب کنید که با آن و دستورالعمل هایش راحت تر هستند.
