دندان قروچه یک مشکل شایع در بین کودکان است. این مشکل معمولا زمانی که کودکان خواب هستند دیده میشود و می‌تواند مشکلات زیادی برای آن‌ها به وجود بیاورد. عوامل زیادی وجود دارند که می‌توانند منجر به ایجاد دندان قروچه در کودک شوند. شما باید با تشخیص به موقع این مشکل و دلیل آن، راهی برای برطرف کردن آن پیدا کنید و از این طریق، مراقب سلامتی فرزندتان باشید. با توجه به اهمیت این موضوع، ما در این مطلب از سایت دکتر خدیوی تصمیم داریم به بررسی علت دندان قروچه کودکان در خواب پرداخته و روش‌هایی برای کنترل و درمان آن به شما آموزش دهیم. همراه ما باشید!
آشنایی کلی با عارضه دندان قروچه کودکان
دندان قروچه یا به اصطلاح پزشکی “براکسیسم“، به فشار دادن فک‌ها و ساییدن دندان‌های هر دو فک بر روی همدیگر گفته میشود. همانطور که در ابتدای مطلب هم اشاره کردیم، این مشکل در بین کودکان بسیار شایع است. تحقیقات انجام شده در این زمینه نشان می‌دهد که از هر ۱۰ کودک، ۳ نفر از آن‌ها مبتلا به درمان قروچه در خواب هستند.
این مشکل معمولا در سن ۳ سالگی کودکان شروع شده و به تدریج، تا رسیدن به سن ۶ سالگی از بین خواهد رفت. با این وجود ممکن است در همین زمان، آسیب‌هایی به فک و دندان کودک برساند. به همین دلیل لازم است که حتما با علت دندان قروچه کودکان در خواب آشنا باشید و با روش‌های درست، برای درمان آن اقدام کنید.
علت دندان قروچه کودکان در خواب چیست؟
دندان قروچه کودکان در خواب به دلایل مختلفی ممکن است اتفاق بیفتد. شناخت این دلایل و تشخیص اینکه چرا کودک شما با چنین مشکلی مواجه شده، تاثیر زیادی روی برطرف کردن این مشکل دارد. به همین خاطر هم در ادامه به چند دلیل دندان قروچه کودکان اشاره خواهیم کرد.
۱. استرس
اولین و مهمترین علت دندان قروچه کودکان به استرس و اضطراب در آن‌ها برمی‌گردد. فرزند خردسال شما روحیه بسیار لطیفی دارد و کوچکترین مسئله‌ای می‌تواند ذهن او را درگیر کرده و باعث استرس و اضطراب شود. چنین احساسی در کودک باعث میشود در زمان خواب، ناخودآگاه دندان‌هایش را روی هم بکشد و آن‌ها را به هم فشار دهد.
بنابراین بهترین کاری که می‌توانید برای درمان خانگی دندان قروچه در خواب کودکان انجام دهید این است که استرس آن‌ها را از بین ببرید.
۲. ترمیم دندان به روش غیراصولی
اگر دندان‌های کودکتان مشکلی داشته باشد و شما برای درمان آن به یک دندانپزشک نه چندان حرفه‌ای مراجعه کنید، ممکن است با ترمیم غیر اصولی، به دندان کودک آسیب برساند. در چنین شرایطی، دندانها در زمان بسته شدن فک، روی هم چفت نمی‌شوند و کودک دچار دندان قروچه در خواب خواهد شد.
اگر علت دندان قروچه کودکان چنین مشکلی باشد، باید هرچه سریعتر دندانپزشک ماهری را پیدا کرده و از او بخواهید ترمیم دندان کودک شما را یکبار دیگر به روش اصولی انجام دهد.
۳. کج بودن دندانها
کج بودن دندان کودک به صورت مادرزادی هم می‌تواند علت دندان قروچه کودکان در خواب باشد. به این صورت که اگر دندان‌های دو فک به خوبی ردیف نشده و روی هم قرار نگیرند، کودک ناخودآگاه در خواب دندان قروچه می‌کند. در این شرایط باید اقدام به درمان کجی دندان در کودکتان کنید.
۴. وجود درد در دندان
در صورتی که فرزند شما دردی مثل دندان درد یا گوش درد داشته باشد، برای کاهش درد واکنشی مثل دندان قروچه از خود نشان می‌دهد؛ پس اگر متوجه شدید کودکتان به دندان قروچه در خواب مبتلا است، حتما از او بپرسید که چه احساسی دارد و آیا جایی از بدن او درد می‌کند یا خیر. ( درمان دندان درد کودکان)
۵. دندان قروچه بعد از ترک پستانک
اگر به تازگی استفاده کودک از پستانک را قطع کرده باشید، می‌توانید این موضوع را به عنوان علت دندان قروچه در کودکان در نظر بگیرید. مشاهده واکنشی مثل دندان قروچه در خواب بعد از ترک پستانک و شیشه شیر طبیعی است؛ چرا که فرزندتان تا قبل از این عادت داشته پستانک را بین دندان بگیرد و فک خود را حرکت دهد. به این ترتیب حتی بعد از ترک پستانک هم امکان دارد تا مدتی این عادت را ادامه دهد.
عوارض دندان قروچه در کودکان
حال که با علت دندان قروچه کودکان در خواب آشنا شدید، ممکن است از خود بپرسید که آیا این عادت می‌تواند آسیبی به کودک برساند یا خیر؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که دندان قروچه در کودکان یک عارضه جدی و بسیار خطرناک نیست، ولی می‌تواند مشکلاتی را برای دهان و دندان کودک به وجود بیاورد و کمی آزار دهنده باشد.
در اینجا به برخی از مهمترین عوارض دندان قروچه در کودکان اشاره خواهیم کرد:
- درد گرفتن فک و عضلات صورت
- درد گرفتن ریشه دندانها
- صدای آزاردهنده در هنگام خواب
- ابتلا به سردرد به محض بیدار شدن کودک
- شکستن و ترک خوردن دندانها
- حساس شدن دندانها به دما
- لق شدن دندان
- تورم فک پایین
- تغییر ظاهر زبان
- در موارد شدیدتر، ابتلا به بیماری‌های مفصل فکی گیجگاهی (TMJ)
چطور باید دندان قروچه کودکان در خواب را تشخیص دهیم؟
برای تشخیص علت دندان قروچه کودکان، باید با علائم و نشانه‌های این عارضه آشنا باشید. مهمترین نشانه دندان قروچه کودکان در خواب، به گوش رسیدن صدای ساییدگی دندانها است. زمانی که کودکان خواب بود، روی سر او بروید و مطمئن شوید که هیچ صدایی از ساییده شدن دندان‌های او روی هم به گوشتان نمی‌رسد.
سایر نشانه‌هایی که به شما خبر می‌دهند کودکتان به دندان قروچه در خواب مبتلاست، مواردی مثل پریدگی لبه دندانها است. البته همیشه هم شکستگی لبه دندانها به علت دندان قروچه کودکان در خواب نیست؛ بلکه دندان کودک شما ممکن است به دلیل جوییدن خوراکی‌های سفت هم دچار لب پریدگی یا شکستگی شود، اما با مشاهده چنین چیزی باید برای احتیاط بیشتر، احتمال دندان قروچه را هم در نظر بگیرید.
گاهی اوقات هم دندان کودکتان به طور ناگهانی درد می‌گیرد و او را آزار می‌دهد. در چنین شرایطی، فقط باید به دندانپزشک متخصص اطفال مراجعه نمایید. دندانپزشک با بررسی وضعیت دهان و دندان فرزندتان، ابتلای او به این عارضه را تشخیص داده و به بررسی دلیل دندان قروچه کودکان خواهد پرداخت.
روش‌های درمانی دندان قروچه در کودکان
بعد از اینکه علت دندان قروچه کودکان در خواب را متوجه شدید، باید به دنبال راهی برای برطرف کردن آن باشید. همانطور که در بخش‌های قبلی هم اشاره کردیم، این عارضه به مرور زمان از بین خواهد رفت، اما برای در امان ماندن از عوارض دندان قروچه در کودکان، باید هرچه سریعتر با روش‌های مناسبی برای درمان آن اقدام کنید.
اکثر والدین به دنبال راهی برای درمان خانگی دندان قروچه در خواب کودکان می‌گردند، اما واقعیت این است که فقط پزشک متخصص می‌تواند بعد از تشخیص دقیق علت دندان قروچه کودکان، بهترین روش درمانی برای رفع این مشکل را پیشنهاد دهد.
در اینجا برخی از روش‌هایی که برای درمان دندان قروچه در کودکان تجویز می‌شوند را به شما معرفی خواهیم کرد.
- تراز فک: اگر کج بودن فک یا دندانها علت دندان قروچه در کودکان باشد، متخصص ارتودنسی موقعیت فک را با روش تراز فک اصلاح می‌کند.
- استفاده از وسایل محافظتی: در اکثر مواقع پزشکان برای اینکه دندان قروچه کودک در خواب آسیبی به دندان و فک او نزند، از وسایل محافظتی استفاده خواهند کرد. این وسایل مانند یک گارد محافظ، دندان‌های کودک شما را می‌پوشانند. شما باید در زمان خواب این گارد را در دهان کودکتان قرار دهید تا مطمئن شوید که دندان‌های او سالم می‌مانند.
آیا درمان خانگی دندان قروچه در خواب کودکان ممکن است؟
در صورتی که علت دندان قروچه کودکان به مسائل پزشکی برگردد، درمان آن به عهده دندانپزشک مخصوص اطفال است، اما اگر کودک شما به دلیل استرس و اضطراب با این عارضه دست و پنجه نرم می‌کند، می‌توانید با انجام برخی اقدامات به کاهش اضطراب او کمک کرده و به درمان خانگی دندان قروچه در خواب کودکان بپردازید.
البته فراموش نکنید که مراجعه به پزشک در هر صورت لازم و ضروری است؛ چرا که فقط پزشک متخصص است که می‌تواند علت دندان قروچه در کودکان را تشخیص دهد. بعد از اینکه مطمئن شدید دندان قروچه کودک شما در خواب از استرس و مشکلات روحی سرچشمه می‌گیرد، می‌توانید با انجام اقدامات زیر به فرزندتان کمک کنید:
- با کودک خود حرف بزنید و اجازه دهید نگرانی‌هایش را با شما بیان کند.
- قبل از خواب برای کودک خود قصه تعریف کنید.
- اگر استرس کودک شدید بود، قبل از خواب او را به یک حمام آب گرم بفرستید.
- قبل از خواب کودک خود را بغل گرفته و نوازش کنید.
- برای کودکتان زمان کافی بگذارید و به او توجه نشان دهید. فراموش نکنید که مشغله‌های کاری و روزمره بهانه خوبی برای غافل شدن از کودک نیست.
- اگر علت دندان قروچه در کودکان مربوط به استرس باشد، باید با انجام بازی‌های شاد و مفرح ذهن او را از افکار منفی پاک کنید.
نکته: در برخی مواقع مشکل روحی کودک بسیار پیچیده است و نمی‌توان با روش درمان خانگی مشکل او را حل کرد. در چنین شرایطی حتما باید به یک مشاور مراجعه کنید و سلامت روان کودکتان را جدی بگیرید.
جمع بندی
در این مطلب سعی کردیم در مورد دندان قروچه در کودکان در خواب با شما عزیزان صحبت کنیم. همانطور که متوجه شدید، مهمترین کار برای درمان این مشکل، پیدا کردن علت دندان قروچه کودکان در خواب است. شما بعد از یافتن علت و سرمنشا مشکل می‌توانید برای درمان آن اقدام نمایید. در اکثر مواقع، استرس و اضطراب اصلی‌ترین دلیل دندان قروچه کودکان به شمار می‌رود. با این حال شما باید برای تشخیص دقیق علت این مشکل به یک دندانپزشک متخصص مراجعه نمایید. بعد از آن، پزشک بهترین روش‌ها را برای درمان دندان قروچه در کودکتان تجویز خواهد کرد.
