ارتودنسی نامرئی که گاهی‌اوقات به آن ارتودنسی شفاف هم می‌گویند، به عنوان یک روش نوین در درمان ناهنجاریهای دندانی توانسته است توجه بسیاری از بیماران و متخصصان را به خود جلب کند.
برخلاف براکت‌های فلزی سنتی که ظاهرشان ممکن است برای بعضی از افراد قابل قبول نباشد، ارتودنسی شفاف به سختی به چشم می‌آیند و به همین دلیل می‌توانند راحتی بیشتری را برای فرد به ارمغان بیاورند.
در این مقاله، درباره انواع ارتودنسی دندان نامرئی صحبت می‌کنیم. همچنین در مورد مزایا و معایب این روش توضیح می‌دهیم؛ با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.
ارتودنسی نامرئی چیست؟
ارتودنسی نامرئی به ابزار یا روش تخصصی اطلاق می‌شود که سعی می‌کند بدون آنکه روی دندان‌ها به راحتی قابل مشاهده باشند، ناهنجاریهای آن‌ها را اصلاح کند. انواع ارتودنسی شفاف شامل متدهای زیر می‌شود:
- ارتودنسی با الاینرهای شفاف
- ارتودنسی با براکت سرامیکی
- ارتودنسی پشت دندانی یا لینگوال
ویدئو توضیحات دکتر خدیوی در مورد انواع ارتودنسی های نامرئی
ارتودنسی نامرئی برای چه دندان هایی مناسب است؟
ارتودنسی های شفاف برای افراد زیر گزینه مناسبی محسوب می‌شوند:
- کسانی که به دلایل اجتماعی، شغلی و غیره، نمی‌خواهند براکت فلزی روی دندان‌هایشان دیده شود
- کسانی که ظاهر ارتودنسی های ثابت فلزی را نمی‌پسندند
- کسانی که به سفید ماندن دندان‌هایشان اهمیت می‌دهند.
ارتودنسی نامرئی برای چه افرادی مناسب نیست؟
تصمیم‌گیری در مورد انتخاب ارتودنسی نامرئی موضوعی است که با همکاری بیمار و متخصص ارتودنسی انجام می‌شود. با این حال، این روش معمولا برای افراد زیر مناسب نیست:
- افراد مبتلا به ناهنجاریهای شدید دندان و فک
- کسانی که به دلیل ساختار دندان‌ها یا فک خود به تغییرات زیادی نیاز دارند.
- کسانی که در رعایت بهداشت دهان ضعیف هستند.
قیمت ارتودنسی شفاف چقدر است؟
هزینه ارتودنسی شفاف حدودی است و بسته به مشکلات بیمار ممکن است تغییر کند. جدول زیر هزینه انواع ارتودنسی نامرئی در سال ۱۴۰۴ را نشان می‌دهد.
| نوع ارتودنسی | شروع قیمت ارتودنسی (سال ۱۴۰۴) |
| الاینر شفاف (بر اساس شدت مشكل ، تعداد پلاک و كمپانی سازنده پلاک) | از ۷۵.۰۰۰.۰۰۰ تومان |
| قیمت براکت سرامیکی به ازای هر فک اضافه می‌شود | ۸.۰۰۰.۰۰۰ تومان |
| قیمت ارتودنسی لینگوال | هزینه این نوع ارتودنسی متغیر است برای اطلاع دقیق با مطب تماس حاصل فرمایید. |
ارتودنسی نامرئی با الاینر شفاف
این نوع ارتودنسی یکی از زیرمجموعه های ارتودنسی متحرک محسوب می‌شود که با ابزار الاینر شفاف (اینویزیلاین) انجام میگیرد. الاینر یکی از محبوب‌ترین و مدرن‌ترین روش‌های ارتودنسی است.
این روش شامل الاینرهای پلاستیکی مقاومی است که به طور خاص برای هر بیمار طراحی می‌شوند و به تدریج دندان‌ها را به موقعیت صحیح هدایت می‌کنند.
معمولا وقتی از ارتودنسی نامرئی صحبت به میان می‌آید، منظور الاینر شفاف است. با این حال، گاهی اوقات ممکن است ارتودنسی سرامیکی و ارتودنسی لینگوال هم جزء آن طبقه‌بندی شود. در ادامه با این ۲ نوع ارتودنسی بیشتر آشنا می‌شوید.
مزایای الاینرهای شفاف
ارتودنسی شفاف مزایای متعددی دارد که آن را به یک گزینه محبوب برای اصلاح ناهنجاریهای دندانی تبدیل کرده است. این مزایا عبارتند از:
- عامل زیبایی‌شناختی: یکی از مهم‌ترین مزایای الاینرهای شفاف این است که بسیار کمتر از سیم‌ها و براکت‌های سنتی به چشم می‌آیند. این ویژگی برای کسانی که به ظاهر خود اهمیت می‌دهند، جذاب است.
- قابلیت جابه‌جایی: الاینرها قابل جابه‌جایی هستند؛ به این معنی که در صورت نیاز (برای مثال، هنگام غذا خوردن، مسواک زدن و…) میتوانید آن‌ها را از دهان خود خارج کنید.
- سهولت در تمیز کردن دندان: با برداشتن الاینر میتوانید به راحتی دندان‌های خود را مسواک بزنید و نخ دندان بکشید. در یک مطالعه مشاهده شد که این ویژگی می‌تواند میزان باکتری‌های نهفته در اطراف دندان‌ها و لثه‌ها را کاهش دهد.
- کاهش درد و ناراحتی: ارتودنسی ثابت ممکن است باعث تحریک بافت داخل دهان شود. الاینرهای شفاف از پلاستیک نرم ساخته می‌شوند و معمولا راحت‌تر هستند.
- عدم محدودیت غذایی: برخلاف براکت‌های فلزی که محدودیت‌های غذایی زیادی دارند (از جمله اجتناب از مصرف غذاهای سفت و چسبناک)، در حین استفاده از ارتودنسی دندان نامرئی میتوانید هر چیزی بخورید. چون الاینرها را هنگام غذا خوردن از دهان خارج می‌کنید.
- نیاز کمتر به ویزیت‌های مکرر: در ارتودنسی شفاف معمولا در مقایسه با ارتودنسی سنتی به ویزیت‌های کمتری نیاز است. چون تنظیمات عمدتا با تغییر الاینرها انجام می‌شود. این ویژگی برای کسانی که زندگی پرمشغله دارند، مناسب است.
معایب الاینرهای شفاف
ارتودنسی شفاف علیرغم مزایای فراوان دارای معایب و محدودیت‌هایی هم هست که باید از آن‌ها آگاه باشید. در ادامه به بعضی از مهم‌ترین معایب ارتودنسی نامرئی این روش اشاره می‌کنیم:
- محدودیت در درمان مشکلات پیچیده: همان‌طور که گفته شد، این روش درمانی برای ناهنجاریهای خفیف تا متوسط مناسب است و نمی‌تواند مشکلات شدید را برطرف کند.
- نیاز به تعهد بالا: شما باید حداقل ۲۰ ساعت در روز از الاینر شفاف ارتودنسی استفاده کنید. اگر فراموشکار هستید یا فکر می‌کنید وسوسه می‌شوید از الاینرها برای مدت زمان کمتری استفاده کنید، بهتر است به سراغ این روش نروید.
- بالا بودن هزینه ارتودنسی: ارتودنسی شفاف معمولا در مقایسه با ارتودنسی سنتی، گران‌تر است. این امر ممکن است افراد با بودجه کم را از انتخاب این روش منصرف کند.
- گم شدن الاینرها یا آسیب دیدن آن‌ها: از آنجا که ارتودنسی شفاف قابل جابه‌جایی است، احتمال گم شدن یا آسیب دیدن آن وجود دارد. این موضوع می‌تواند به افزایش هزینه‌ها و طولانی‌تر شدن دوره درمان منجر شود.
مدت زمان ارتودنسی با الاینر شفاف
بسته به دستور متخصص ارتودنسی، شما باید ۲۰ تا ۲۲ ساعت در روز از الاینر استفاده کنید. مدت زمان درمان به نوع و شدت مشکل شما بستگی دارد. با این حال، معمولا ۱۰ تا ۲۴ ماه طول می‌کشد تا به نتیجه مطلوب برسید.
اگر به عنوان یک بزرگسال در دوران کودکی از بریس استفاده کرده‌اید و دندان‌های شما با گذشت زمان کمی جابه‌جا شده‌اند، ممکن است به حدود ۱۰ هفته استفاده از الاینر نیاز داشته باشید.
نحوه صحیح مراقبت از الاینرهای شفاف
مراقبت از الاینرهای شفاف شامل بخش ها مختلفی از رعایت بهداشت و تمیز کردن آن‌ها می‌شود. در ادامه هر چیزی که برای نگهداری ارتودنسی شفاف باید بدانید را بازگو می‌کنیم:
- الاینرهای شفاف را باید به صورت روزانه با آب سرد و یک مسواک نرم تمیز کنید. مراقب باشید به هیچ عنوان از آب داغ برای شست و شوی آن‌ها استفاده نکنید.
- میتوانید با مشورت ارتودنتیست خود از محلول های مخصوص یا قرص های مخصوص تمیز کردن دندان مصنوعی برای تمیز کردن پلاک های شفاف استفاده کنید.
- یکی از نکات مهم در نگهداری ارتودنسی نامرئی، مسواک زدن و کشیدن نخ دندان پیش از گذاشتن الاینرها است.
- در مدت استفاده از این روش ارتودنسی، استفاده از محلول‌های دهانشویه بدون الکل ضرورت دارد.
- حتما هنگام غذا خوردن یا نوشیدن هرچیزی به جز آب، الاینرها را از دهان خود خارج کرده تا از آسیب دیدن یا تغییر رنگ آن‌ها جلوگیری کنید.
- پلاک های ارتودنسی شفاف جعبه های مخصوصی دارند که برای جلوگیری از گم شدن یا آسیب دیدن پلاک‌ها، بهتر است در زمانی که از الاینرها استفاده نمیکنید آن‌ها را درون جعبه قرار دهید.
- استعمال دخانیات هنگام قرار گرفتن الاینر در دهان، موجب آسیب دیدن آن‌ها می‌شود.
ارتودنسی سرامیکی
به نقل از «healthline»، براکت‌های سرامیکی مشابه براکت‌های فلزی هستند، اما از مواد شفاف یا همرنگ دندان ساخته شده‌اند که این امر به کمتر دیده شدن آن‌ها کمک می‌کند.
براکت‌های سرامیکی روی دندان‌ها نصب می‌شوند و به کمک سیم‌های فلزی یا شفاف به تنظیم و هدایت دندان‌ها می‌پردازند. آن‌ها بدون اینکه روی زیبایی ظاهری فرد تاثیر زیادی داشته باشند، ناهنجاریهای دندانی را اصلاح می‌کنند.
از معایب براکت‌های سرامیکی میتوان به هزینه بالاتر و دوام کمتر در مقایسه با ارتودنسی سنتی اشاره کرد. به‌علاوه، این براکت‌ها ممکن است با گذشت زمان به دلیل مصرف غذاها و نوشیدنی‌های رنگی مثل چای و قهوه تغییر رنگ دهند و ظاهر ناخوشایندی پیدا کنند.
مزایای ارتودنسی شفاف با براکت سرامیکی
- ارتودنسی سرامیکی زمانی که روی دندان ها نصب می‌شود، توجه زیادی جلب نمی‌کند.
- به اندازه ارتودنسی ثابت فلزی قابلیت تغییر بهم ریختگی های دندان را دارد.
معایب ارتودنسی نامرئی سرامیکی
- امکان تغییر رنگ براکت ها وجود دارد.
- امکان شکستن براکت ها بیشتر از ارتودنسی ثابت فلزی است.
- هزینه بالاتری نسبت به ارتودنسی های فلزی دارند.
ارتودنسی لینگوال
به نقل از «healthline»، در ارتودنسی لینگوال، براکت‌ها به جای سطح بیرونی دندان‌ها در قسمت داخلی آن‌ها نصب می‌شوند. بنابراین از بیرون قابل مشاهده نیستند و به همین دلیل ممکن است یک نوع ارتودنسی نامرئی در نظر گرفته شوند.
از آنجا که ارتودنسی لینگوال به طور کامل از دید مخفی است، به زیبایی ظاهری فرد آسیب نمی‌زند. با این حال، معمولا به تنظیمات دقیق‌تر و نظارت بیشتری نیاز دارد.
این نوع ارتودنسی ممکن است باعث تحریک زبان شود یا روی نحوه صحبت کردن تاثیر بگذارد. علاوه بر این، به دلیل قرار گرفتن در پشت دندان، تمیز کردن آن دشوارتر است.
مزایای ارتودنسی لینگوال
- نامرئی هستند و ننمای بیرونی ندارند.
- مقاومت خوبی دارند و شکننده نیستند.
- به اندازه ارتودنسی ثابت فلزی قابلیت اصلاح ناهنجاری ها را دارند.
معایب ارتودنسی نامرئی پشت دندانی
- دسترسی ارتودنتیست برای تنظیم و نصب بریس سخت تر است.
- درمان با روش ارتودنسی لینگوال تخصص بیشتری نیاز دارد.
- دسترسی بیمار برای تمیز کردن بریس در طول درمان سخت تر است.
- ارتودنسی پشت دندانی ممکن است در طول درمان روی تکلم بیمار تاثیر گذار باشد.
مراحل نصب ارتودنسی شفاف متحرک
مراحل نصب ارتودنسی با الاینرهای شفاف، شامل چند مرحله کلیدی است که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.
۱. مشاوره با متخصص ارتودنسی
ملاقات با متخصص ارتودنسی اولین قدم برای شروع فرآیند درمان است. در این جلسه، دندانپزشک وضعیت دندان‌ها و فک‌های شما را بررسی می‌کند و روش‌های مختلف درمان را توضیح می‌دهد. همچنین به شما می‌گوید که آیا کاندیدای مناسبی برای ارتودنسی نامرئی محسوب می‌شوید یا خیر.
۲. تهیه مدلهای دیجیتال و طراحی الاینرها
در صورت تایید ارتودنسی نامرئی، دندان‌های شما با استفاده از تکنولوژی دیجیتال مدل‌سازی می‌شوند و این مدل‌ها برای طراحی دقیق الاینرها مورد استفاده قرار می‌گیرند.
نرم‌افزارهای پیشرفته به طراحی الاینرهای شفاف بر اساس مدلهای دیجیتال کمک می‌کنند. همچنین می‌توانند حرکات دندان را برای برطرف شدن ناهنجاری‌ها نشان دهند. با این کار تعداد الاینرهای مورد نیاز مشخص می‌شود. هر الاینر برای یک مرحله خاص از درمان طراحی شده و سپس به دقت ساخته می‌شود.
۳. ساخت و تحویل الاینرها
الاینرها که از جنس پلاستیک شفاف و مقاوم هستند به طور دقیق و سفارشی ساخته می‌شوند تا نیازهای شما را برآورده کنند.
پس از دریافت الاینرها، متخصص ارتودنسی نحوه استفاده و نگهداری از آن‌ها را به شما آموزش می‌دهد. همچنین ممکن است برای استفاده از هر الاینر زمان خاصی را توصیه کند.
۴. پیگیری درمان
معمولا هر الاینر برای یک تا ۲ هفته استفاده شده و سپس طبق دستور متخصص ارتودنسی با الاینر بعدی جایگزین می‌شود.
شما باید برای پیگیری روند درمان و بررسی وضعیت دندان‌های خود به طور منظم به مطب مراجعه کنید. این ملاقات‌های منظم به دندانپزشک کمک می‌کند از درست بودن روند درمان مطمئن شود و تغییرات لازم را اعمال کند.
۵. حفظ نتایج
پس از تکمیل تمام مراحل درمان و انتقال دندان‌ها به موقعیت صحیح، دندانپزشک توقف استفاده از الاینر را اعلام می‌کند. بعد از آن، برای حفظ نتیجه و جلوگیری از برگشت دندان‌ها به موقعیت قبلی باید از نگهدارنده (ریتینر) استفاده کنید.
مراحل نصب ارتودنسی نامرئی ثابت
- عکس برداری دقیق از بهم ریختگی دندان‌ها و فرم فک های بیمار
- ساخت قالب دندان های بیمار و فرستادن قالب به لابراتوار
- نصب براکت های مخصوص بیمار؛ در ارتودنسی لینگوال، براکت ها پشت دندان و در ارتودنسی سرامیکی، جلوی دندان‌ها نصب می‌شوند.
- تنظیم جلسات معاینه دوره‌ای برای بیمار
سوالات متداول
در این بخش به چند سوال رایج در مورد ارتودنسی نامرئی پاسخ می‌دهیم تا به درک بهتر این روش کمک کنیم.
۲. ارتودنسی شفاف برای چه دندان هایی مناسب است؟
الاینرهای شفاف تنها برای ناهنجاریهای خفیف تا متوسط کاربرد دارند. اما مدلهای ثابت سرامیکی و لینگوال برای مشکلات پیچیدهتر هم مناسب هستند.
۴. مدت زمان ارتودنسی نامرئی چقدر است؟
این موضوع به نوع ارتودنسی و شدت ناهنجاری بیمار بستگی دارد. نمیتوان مدت زمان دقیقی را بدون معاینه مشخص کرد.
۵. آیا درمان با الاینر بازگشت دارد؟
اگر درمان به درستی طراحی شود و بیمار هم همکاریهای لازم را داشته باشد، خیر.
۶. آیا درمان با ارتودنسی نامرئی دردناک دارد؟
اصولا تمام روش‌های ارتودنسی در روزهای ابتدایی حساسیت‌ها و ناراحتی‌هایی را ایجاد می‌کنند که به سرعت تسکین می‌یابند.
اگر مشکل پیچیده‌ای ندارید و برای مرتب کردن دندان‌های خود به دنبال یک راهکار زیبا و کم‌دردسر می‌گردید، میتوانید در مورد ارتودنسی نامرئی فکر کنید.
با این حال، به یاد داشته باشید که ارتودنسی شفاف مانند روش‌های درمانی دیگر محدودیت‌ها و معایبی دارند که بهتر است آن‌ها را پیش از تصمیم‌گیری نهایی با مشورت با متخصص ارتودنسی بررسی کنید.
اگر به دنبال یک متخصص مجرب برای ارتودنسی هستید و می‌خواهید از خدمات باکیفیت و به‌روز بهره‌مند شوید، به مطب دکتر علیرضا خدیوی، متخصص ارتودنسی میرداماد، شرق و مرکز تهران مراجعه کنید.
