مسواک ارتودنسی وسیله‌ای آشنا برای همه افرادی است که به منظور مرتب کردن دندان‌ها و رفع ناهنجاری‌های فک و دندان تحت درمان ارتودنسی قرار گرفته‌اند. طولانی بودن دوره درمان ارتودنسی و مدت زمان قرارگیری بریس‌ها روی دندان باعث می‌شود که تمیز کردن دندان‌ها در این دوره اهمیت ویژه‌ای داشته باشد. زیرا گیرافتادن ذرات کوچک مواد غذایی بین بریس‌ها و سیم‌ها شرایط را برای تجمع جرم و پلاک و در نتیجه پوسیدگی دندان‌ها، مشکلات لثه و بوی بد دهان فراهم می‌کند. این موضوع در مورد ارتودنسی ثابت اهمیت بیشتری دارد.
استفاده از مسواک مخصوص ارتودنسی ثابت این امکان را به فرد می‌دهد که به راحتی اطراف براکت‌ها، زیر سیم‌ها و بین دندان‌های خود را تمیز کند.
برای آشنایی با انواع مسواک ارتودنسی و نحوه استفاده از آن ها تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
مسواک ارتودنسی چیست؟
مسواک ارتودنسی یا مسواک بین دندانی یک وسیله تخصصی برای تمیز کردن دندان‌ها و دستگاه ارتودنسی افرادی است که تحت درمان ارتودنسی قرار دارند. در واقع پس از نصب براکت‌های ارتودنسی فرد باید سطوح چندوجهی با ساختاری بسیار پیچیده‌تر از دندان‌ها را مسواک بزند و تمیز کند. مسواک ارتو دنسی همان وسیله‌ای است که با کمک آن می‌توان فاصله بین دندان‌ها، بین بریس‌ها و سیم‌های ارتودنسی را به خوبی تمیز کرد.
قرارگیری بریس‌های ارتودنسی ثابت در دهان به مرتب شدن دندان‌ها و رفع مشکلات آن‌ها کمک می‌کند. اما اگر در طول درمان رعایت بهداشت دهان و دندان مورد توجه قرار نگیرد، دندان‌ها در معرض پوسیدگی و تغییر رنگ قرار می‌گیرند و فرد با بوی بد دهان و مشکلات لثه مواجه می‌شود. لذا استفاده از مسواک مخصوص ارتودنسی و آشنایی با نحوه استفاده از آن، برای افراد تحت درمان ارتودنسی امری ضروری است.
تفاوت مسواک ارتودنسی و مسواک معمولی
مسواک‌های معمولی به گونه‌ای طراحی شده‌اند که با استفاده از آن‌ها تنها می‌توان سطوح جلویی، پشتی و زیرین دندان‌ها را تمیز کرد. برخی مدل‌های مسواک‌های معمولی، بخش‌هایی برای ماساژ لثه و تمیز کردن زبان هم دارند.
با این حال هیچ یک از انواع مسواک معمولی به فاصله بین دندان‌ها و بریس‌های ارتودنسی دسترسی ندارند. به عبارت دیگر با استفاده از مسواک معمولی نمی‌توان تمام سطوح دندانی و تمام بخش‌های دستگاه ارتودنسی را تمیز کرد.
وجه تمایز و تفاوت اصلی مسواک معمولی و مسواک ارتودونسی مربوط به همین موضوع است. انواع مسواک ارتودنسی سر نازک و پرزهایی دارند که امکان تمیز کردن زوایای مختلف فاصله بین دندان‌ها و بریس‌ها را به خوبی فراهم می‌کند. بدون اینکه فشار اضافه‌ای به دستگاه ارتودنسی یا دندان‌ها وارد شود.
انواع مسواک ارتودنسی
در طول درمان ارتودنسی مواد غذایی به براکت‌ها می‌چسبد و میان اتصالات آن‌ها گیر می‌کند. لذا برای تمیز کردن دندان‌های تحت درمان ارتودنسی مسواک‌های مختلفی طراحی شده که با استفاده از آن‌ها می‌توان دندان‌ها و براکت‌ها را راحت‌تر و بهتر تمیز کرد.
در مدل‌های رایج مسواک بین دندانی نحوه قرارگیری پرزها در برس مسواک به شکل ۷ است. یعنی پرزهای دو طرف بلندتر و پرزهای وسط کوتاه‌تر هستند. این ویژگی به فرد اجازه می‌دهد تا بدون اعمال فشار اضافه و گیرکردن پرزها به بریس‌ها، بتواند بریس‌ها، سیم‌ها و دندان‌ها را از زوایای مختلف تمیز کند.
به طور کلی انواع مسواک ارتودنسی از نظر شکل ظاهری و کاربرد شامل موارد زیر است:
مسواک ارتودنسی منحنی
این نوع مسواک ارتودنسی مخصوص تمیز کردن قسمتهایی است که دسترسی به آن‌ها دشوار است. مسواک ارتودنسی منحنی بهترین انتخاب برای تمیز کردن دندان‌های انتهایی می‌باشد.
مسواک ارتودنسی گرد
این مدل مسواک همانند مسواک منحنی گزینه‌ای مناسب برای پاک کردن فاصله بین دندانی با دسترسی دشوار است. علاوه بر این مسواک ارتودنسی گرد، بهترین انتخاب برای تمیز کردن سیم‌ها و براکت‌های ارتودنسی به حساب می‌آید.
مسواک ارتودنسی برسی
مسواک ارتودنسی برسی مانند نخ دندان عمل می‌کند و برای تمیز کردن فاصله بین دندانی و دستگاه ارتودنسی کاربرد دارد.
مسواک ارتودنسی سه طرفه
این نوع مسواک ارتودونسی بسیار خاص و موثر است و سرعت مسواک زدن را بالا می‌برد. مسواک سه طرفه به همه قسمت‌های دندان و دستگاه ارتودنسی دسترسی دارد و می‌تواند اطراف براکت‌ها، سیم‌ها، همه سطوح دندان‌ها و خط لثه را به خوبی تمیز کند.
مسواک برقی
مسواک برقی ارتودنسی با باطری کار می‌کند و دسته‌ای برای حرکت مکانیکی دارد. مسواک برقی دارای سری معمولی، سری گرد و سری سه طرفه است که امکان تمیز کردن همه قسمت‌های دهان، دندان و دستگاه ارتودنسی را برای فرد فراهم می‌کند.
کاربرد مسواک ارتودنسی
انواع مسواک ارتودنسی را می‌توان برای موارد زیر به کار برد:
پاک کردن فاصله بین دندان‌ها
- تمیز کردن قسمتهایی از دندان که سیم ارتودنسی روی آن قرار دارد.
- تمیز کردن دستگاه ارتودنسی (سیم‌ها و براکت‌های ارتودنسی)
- پاک کردن و مساژ لثه‌ها به منظور کاهش التهاب
- تمیز کردن پیچ‌های ایمپلنت و پروتز دندانی
- مسواک زدن فاصله بین دندانی و ماساژ لثه در همه افراد
انتخاب بهترین مسواک برای ارتودنسی
انتخاب مسواک بین دندانی مناسب برای هر بیمار توسط ارتودنتیست انجام می‌شود. دندانپزشک براساس نوع دستگاه ارتودنسی، وضعیت لثه، فاصله بین دندانی، پل‌های دندانی و بیماری‌های دهان و دندان بهترین نوع مسواک برای ارتودنسی را برای هر بیمار تعیین می‌کند.
اگر نوع و سایز مسواک ارتودنسی به درستی انتخاب نشود ممکن است به دندان‌ها و لثه بیمار آسیب برسد یا تنظیمات دستگاه ارتودنسی را بهم بخورد.
مسواک برای ارتودنسی ثابت باید سری نرم و کوچک و دسته راحتی داشته باشد تا بتوان بدون آسیب به دندان‌ها و دستگاه ارتودنسی، همه قسمت‌های دهان را به خوبی مسواک زد.
نحوه مسواک زدن با مسواک مخصوص ارتودنسی
مسواک زدن دندان‌ها با استفاده از مسواک مخصوص ارتودنسی ثابت بسیار ساده است. تنها با رعایت چند نکته می‌توان مسواک زدن ارتودنسی را انجام داد و از پوسیدگی دندان‌ها و مشکلات لثه در طول درمان ارتودنسی پیشگیری کرد.
پیش از هرکاری لازم است با مشورت دندانپزشک خود، بهترین مسواک برای ارتودنسی را انتخاب و خریداری نمایید. همانند قبل، برای مسواک زدن دندان‌ها از مسواک نرم و خمیردندان حاوی فلوراید استفاده کنید. برای هر بار مسواک زدن دندان‌ها مراحل زیر را دنبال کنید:
- ابتدا با استفاده از مسواک معمولی با پرزهای نرم دندان‌ها را به آرامی مسواک بزنید.
- حال نوبت تمیز کردن فضاهای بین دندانی است. برای این کار مسواک ارتودونسی وارد فضای بین دندانی کرده و به آرامی آن را در جهت جلو و عقب حرکت دهید.
- در مرحله بعد باید فضای بین دندان‌ها و سیم‌ها، اطراف براکت‌ها و فاصله بین براکت‌ها را تمیز کنید. برای اینکار نیز از مسواک مخصوص ارتودنسی استفاده نمایید. با حرکات آرام مسواک سعی کنید بقایای مواد غذایی، جرم و پلاک باقی مانده در این قسمت‌ها را پاک کنید.
- هنگام مسواک زدن دندان‌های ارتودنسی به ویژه زمانی که فاصله بین دندانی، سیم‌ها و بریس‌ها را تمیز می‌کنید از اعمال هرگونه فشار اضافه و ناگهانی به دندان‌ها و دستگاه ارتودنسی خودداری نمایید.
دندان‌های تمیز، براکت‌های براق با لبه‌های کاملا واضح و مشخص نشان دهنده نظافت صحیح دهان و دندان‌ها است. در طول دوره درمان حداقل روزی دو بار دندان‌ها به نحوی که توضیح داده شد مسواک بزنید. استفاده از دهانشویه و نخ دندان ارتودنسی کمک می‌کند تا نظافت و بهداشت دهان و دندان به بهترین نحو انجام شده و کوچکترین مشکلی برای سلامت دندان‌ها و لثه شما در طول درمان پیش نیاید.
قیمت مسواک ارتودنسی
قیمت مسواک ارتودنسی یکی از سوالات متداول کسانی است که دندان‌های خود را ارتودنسی کرده‌اند. ب طور کلی قیمت مسواک ارتودنسی به نوع، کیفیت و برند آن بستگی دارد. هزینه مسواک ارتودنسی برقی معمولا از مسواک ارتودونسی دستی بیشتر است. هر کدام از انواع مسواک‌های ارتودنسی ویژگی‌های خاصی دارند که باعث ایجاد تفاوت در قیمت آن‌ها می‌شود.
جمع‌بندی
در این مطلب به ذکر نکات مهم در مورد انواع مسواک ارتودنسی و لزوم استفاده از مسواک مخصوص برای ارتودنسی پرداختیم. استفاده از مسواک مخصوص ارتودنسی به تمیز شدن کامل دندان‌ها و جلوگیری از مشکلات دهان و دندان کمک می‌کند. در حالی که استفاده از مسواک معمولی در زمان ارتودنسی باعث می‌شود همه بخش‌های بین دندانی و اطراف دستگاه ارتودنسی به خوبی تمیز نشده و شرایط برای پوسیدگی دندان‌ها و بروز مشکلات دهان و دندان فراهم شود.
اگر بعد از مطالعه این مطلب در مورد انتخاب مسواک برای ارتودنسی و نحوه صحیح مسواک زدن دندان‌ها در زمان ارتودنسی سوالی دارید با ارتودنتیست خود مشورت نمایید.
