موم ارتودنسی را می‌توانیم یکی از تجهیزات متعدد و مختلف ارتودنسی بدانیم که در روند درمان باید از آن بهره ببرید. این ماده را می‌توانیم از کاربردی‌ترین و مؤثرترین تجهیزات در روند ارتودنسی بدانیم. موم ارتودنسی باعث می‌شود تا بافت لثه‌ها و سایر بافت نرم داخل دهان، به صورت کامل از آسیب بریس‌های ارتودنسی به دور باشند. در ادامه به صورت کامل با اینکه موم ارتودنسی چیست و همچنین کاربرد استفاده از موم ارتودنسی، آشنا خواهیم شد.
موم ارتودنسی چیست
اگر بخواهیم به صورت ساده موم ارتودنسی را تعریف کنیم، باید بگوییم که ماده نرم و قابل‌انعطاف بوده که برای پوشاندن برخی از نواحی خاص از دهان مورداستفاده قرار می‌گیرد. قرار گرفتن این ماده در این قسمت‌های باعث می‌شود تا از آن‌ها در برابر تحریک و یا آسیب ناشی از وسایل و تجهیزات ارتودنسی، به صورت کامل محافظت شود. این ماده می‌تواند یک مانع بین بریس ارتودنسی و بافت دهان ایجاد کند تا زمانی که تمام زخم‌ها و آسیب‌های به وجود آمده برطرف شوند. بعد از اینکه بافت دهان در وضعیت خوبی قرار بگیرد، دیگر هیچ نیازی به استفاده از این موم نخواهد بود.
موم ارتودنسی از چه موادی تشکیل شده است
در راستای آشنایی بیشتر با موم یا وکس ارتودنسی، لازم است تا بدانیم که این ماده از چه موادی تشکیل می‌شود. این موم در واقع ترکیبی از مواد طبیعی و مصنوعی است. در روند ساخت این ماده از گیاهانی مانند کارنائوبا و یا حیواناتی مانند زنبورعسل و همچنین مواد معدنی مختلف استفاده شده است. مواد مصنوعی تعددی مانند پارافین و … نیز در این زمینه به کار گرفته شده‌اند.
کاربردهای وکس ارتودنسی
بعدازاینکه با وکس ارتودنسی و مواد تشکیل‌دهنده آن آشنا شدیم، لازم است تا درباره کاربرد موم ارتودنسی و موارد استفاده این محصول نیز اطلاعات بیشتری به دست آوریم. همان‌طور که اشاره کردیم، اصلی‌ترین کاربرد این موم‌ها، چسبیدن به بریس ارتودنسی، قلاب‌ها و سایر تجهیزات در این زمینه است تا از بروز هرگونه ناراحتی در دهان بیمار، به صورت کامل جلوگیری شود. معمولا ارتودنتیست‌ها استفاده از این موم را در دوره ارتودنسی و برای جلوگیری از زخم شدن بافت نرم داخل دندان، توصیه می‌کنند. شما می‌توانید این موم ارتودنسی را در بسته‌بندی‌های کوچک تهیه کنید تا همواره آن‌ها را در دسترس خود داشته باشید.
نحوه استفاده از موم ارتودنسی
برای اینکه بتوانید بیشترین بهره را از وکس ارتودنسی ببرید، لازم است تا با طرز استفاده از موم ارتودنسی به خوبی آشنا شوید. در این راستا قصد داریم تا در این بخش به صورت کلی نحوه استفاده از موم ارتودنسی را به صورت مرحله به مرحله توضیح دهیم تا شما بتوانید به درستی از این ماده استفاده کنید. مراحل استفاده از موم ارتودنسی به شرح زیر هستند.
- در ابتدا دست‌های خود را به خوبی با آب و صابون به مدت ۲۰ الی ۳۰ ثانیه بشورید تا تمام آلودگی‌ها و باکتری‌های موجود روی آن‌ها به صورت کامل از بین بروند.
- در مرحله بعدی باید با استفاده از مسواک مخصوص ارتودنسی، دندان‌های خود را به خوبی مسواک بزنید تا از وجود هر نوع آلودگی کاملا پاک شوند.
- سپس با استفاده از یک دستمال خشک، براکت ارتودنسی را به خوبی خشک کرده و رطوبت آن را به صورت کامل از بین ببرید. هرچه براکت ها خشک تر باشند، موم ارتودنسی نیز بهتر و طولانی‌تر می‌تواند روی آن‌ها قرار بگیرد.
- سپس مقدار بسیار کمی از موم ارتودنسی را برداشته و آن را با دستانتان بازی دهید. گرمای دست شما باعث می‌شود که موم نرم شده و برای استفاده مناسب باشد. در اندازه‌گیری مقدار مورداستفاده دقت داشته باشید، چراکه در صورت استفاده زیاد، مواد اضافه از بریس جدا خواهند شد.
- بعد از اینکه موم به اندازه کافی گرم و نرم شد، باید نواحی دردناک دخل دهان خود را شناسایی کرده و سپس سیم‌های تیز و آسیب‌زا را با کمک مو به خوبی بپوشانید. شما می‌توانید از طریق لمس کردن گونه‌ها و ناحیه اطراف لب، نقاط دردناک و تحریک شده را شناسایی کنید. توصیه می‌کنیم که حتما قبل از اینکه زخم‌ها دچار عفونت شوند از موم ارتودنسی استفاده کنید.
- بعد از شناسایی نقاط آسیب‌دیده، کافی است موم را بر روی براکت و سیمی که باعث تحریک و آسیب دیدن آن ناحیه شده است به خوبی فشار دهید. سپس با کمک انگشت اشاره و یا زبانتان، برجستگی موم را تا حد نیاز کاهش دهید.
مزایای موم ارتودنسی
استفاده از موم ارتودنسی مزایای مختلفی را به دنبال داشته و به همین دلیل کاربرد گسترده‌ای در زمان ارتودنسی دارد. موم یک ماده کاملا بی‌خطر و غیر سمی بوده که قرار گرفتن آن درون دهان هیچ خطری نمی‌تواند به دنبال داشته باشد. تجهیزات ارتودنسی در صورت شکسته شدن می‌توانند تا حد زیادی آسیب‌زا باشند. با قرار دادن مقدار کمی موم ارتودنسی می‌توانید یک مانع بین دستگاه و بافتهای نرم ایجاد کنید. استفاده از وکس ارتودنسی می‌تواند از بروز التهاب و تحریک شدن لثه و بافت نرم داخل دهان شما تا حد زیادی جلوگیری کند.
عوارض موم ارتودنسی
اگر قصد استفاده از موم ارتودنسی را دارید، در ابتدا لازم است تا با عوارض استفاده این ماده نیز آشنا شده و سپس از آن برای برطرف کردن آسیب‌ها استفاده کنید. در صورتی که شما از موم ارتودنسی دقیقا مطابق با تجویز ارتودنتیست خود بهره ببرید، درگیر عوارض جانبی قابل‌توجهی نخواهید شد و می‌توانید از آن به عنوان یک روش ایمن و مؤثر، بهره ببرید. برخی از مواقع ممکن است افراد به دلایل مختلف با عوارض استفاده از این محصول درگیر شوند. در اینجا به چند نمونه از عوارض محتمل استفاده از موم ارتودنسی می‌پردازیم.
- واکنش‌های آلرژیک
- تحریک پوست
- خارش و یا تورم در دهان
- پوسیدگی دندان به دلیل استفاده طولانی‌مدت از موم ارتودنسی
موم ارتودنسی چگونه عمل می‌کند
در قسمت‌های قبلی دانستیم که موم ارتودنسی چیست و همچنین با نحوه استفاده از موم ارتودنسی نیز تا حد زیادی آشنا شدیم. موم ارتودنسی در دمای اتاق، حالت‌جامد به خود گرفته و معمولا شفاف است. برای استفاده از این محصول کافی است که مقدار بسیار کمی از آن را در دست گرفته و کمی با آن بازی کنید تا حالت نرم‌تری پیدا کند. بعد از نرم شدن، موم حالت چسبندگی پیدا کرده و می‌توانید به راحتی آن را بر روی براکت و یا سیم آسیب‌دیده بچسبانید. در این حالت موم ارتودنسی دقیقا مانند یک مانع عمل کرده و اجازه وارد شدن هیچ‌گونه آسیبی به قسمت‌های مختلف داخلی دهان و لثه‌های شما را نخواهد داد.
اشتباهات رایج در زمان استفاده از موم ارتودنسی
برای اینکه بتوانید بهترین و بیشترین بهره را از موم ارتودنسی ببرید، لازم است تا با اشتباهات رایجی که افراد معمولا در استفاده از این ماده می‌کنند آشنا شده و از آن‌ها دوری کنید. شما با اطلاع از این خطاها می‌توانید به خوبی از آن‌ها دوری کنید.
- تمیز نکردن ناحیه استفاده از موم یکی از شایع‌ترین اشتباهاتی است که معمولا افراد انجام می‌دهند. این موضوع در میزان چسبندگی موم تأثیر بسیار زیادی داشته و حتما باید به خوبی رعایت شود.
- اشتباه شایع دیگری که در این راستا وجود دارد، استفاده بیش از حد از موم و قرار گرفتن آن برای طولانی‌مدت در دهان است. چنانچه موج ارتودنسی برای مدت‌زمان طولانی در دهان باقی بماند، می‌تواند به جذب ذرات غذا و باکتری‌ها پرداخته و از این طریق باعث پوسیدگی دندان‌ها شود. از این رو توصیه می‌کنیم که آن را از دهان خارج کرده و نظافت دهان و دندان در این ناحیه را حتما جدی بگیرید.
- برخی از افراد توجه زیادی به تغییر منظم موم نمی‌کنند. لازم است بدانید که موم ارتودنسی باید به صورت منظم تعویض شود تا بتواند چسبندگی خوبی داشته و مؤثر واقع شود. توصیه می‌کنیم که موم ارتودنسی را حتما به صورت روزانه و یا ترجیحا بعد از هر وعده غذایی تعویض بکنید تا ضمن تأثیرگذاری بیشتر، باعث آسیب دیدن و پوسیدگی دندان‌های شما نیز نشود.
جایگزین موم ارتودنسی چیست
همان‌طور که در قسمت‌های قبلی نیز اشاره کردیم، برخی از افراد ممکن است درگیر عوارض موم ارتودنسی مانند آلرژی و … شده و نتوانند در مواقع موردنیاز از آن بهره ببرند. از همین رو تجهیزات دیگری به عنوان جایگزین وکس ارتودنسی نیز در این زمینه وجود دارند که شما می‌توانید در صورت لزوم از آن‌ها بهره ببرید. نوارهای باریک سیلیکونی با محافظ پلاستیکی که بر روی بریس قرار می‌گیرند جایگزین مناسبی در این زمینه محسوب می‌شوند. دسترسی و استفاده از این نوارها نیز به سادگی امکان‌پذیر بوده و شما می‌توانید به جای موم ارتودنسی، از آن‌ها بهره ببرید.
وکس ارتودنسی از کجا بخریم
دانستیم که وکس ارتودنسی یکی از تجهیزات ارتودنسی بوده که کاربردهای زیادی در این دوره دارد. اگر شما نیز دندان‌ها خود را ارتودنسی کرده‌اید، باید درباره تهیه و دسترسی به این ماده، اطلاعات دقیقی داشته باشید. به صورت کلی موم ارتودنسی توسط ارتودنتیست در کیت مراقبت از دندان ارائه شده و شما می‌توانید از آن استفاده کنید. در صورتی که نیاز به تهیه مجدد کیت ارتودنسی داشتید، می‌توانید به داروخانه مراجعه کرده و آن را تهیه کنید. این موم‌ها در بسته‌بندی مناسبی عرضه می‌شوند تا شما بتوانید همواره آن‌ها را به همراه داشته باشید و در صورت نیاز مورداستفاده قرار دهید.
سؤالات متداول
- اگر موم ارتودنسی را بلعیدیم چه کنیم؟
این ماده کاملا بی‌خطر و غیر سمی بوده، پس بلعیدن آن جای هیچ‌گونه نگرانی ندارد. اگر به صورت تصادفی آن را بلعیدید، بدانید که هیچ خطری شما را تهدید نخواهد کرد.
- آیا موم ارتودنسی از بیرون قابل‌رؤیت است؟
موم ارتودنسی به صورت کاملا شفاف ساخته و به بازار عرضه می‌شود، از همین رو می‌توانیم نتیجه بگیریم استفاده از آن روی بریس ارتودنسی از بیرون قابل‌رؤیت نبوده و توجه دیگران را جلب نخواهد کرد.
- آیا می‌توان با موم ارتودنسی غذا خورد؟
بهتر است قبل از غذا خوردن موم را از روی بریس ارتودنسی پاک کنید، اما اگر درد زیادی در زمان جویدن احساس می‌کنید که مانع از غذا خوردن می‌شود، می‌توانید از این ماده در زمان غذا نیز استفاده کنید.
- آیا باید قبل از خواب موم ارتودنسی را خارج کرد؟
از آنجایی که در طول خواب شما هیچ کنترلی بر روی عضلات داخل دهانتان ندارید، ممکن است سیم‌های فلزی در این ساعات آسیب بیشتری به بافت این قسمت وارد کنند. از این رو شما می‌توانید بدون پاک کردن موم از روی بریس ارتودنسی به خواب بروید.
- بهترین زمان برای استفاده از موم ارتودنسی؟
روزهای ابتدای نصب بریس ارتودنسی بهترین زمان استفاده برای موم است، چراکه بافت دهان به وجود این تجهیزات عادت نداشته و آسیب‌پذیر هستند. به مرور زمان این ناراحتی‌ها و همچنین استفاده از موم ارتودنسی، کاهش پیدا می‌کند.
- موم ارتودنسی هنگام آب خوردن می‌ریزد؟
بله از این رو توصیه می‌کنیم که ابتدا موم را پاک کرده و سپس آب بخورید. بعد از آن مجددا بریس ها را خشک کرده و موم را دوباره در جای قبلی قرار دهید.
سخن پایانی
ارتودنسی دارای تجهیزات زیادی است که از بین آن‌ها می‌توانیم به کش ارتودنسی، ریتینر ثابت ارتودنسی، موم ارتودنسی و … اشاره کنیم. موم ارتودنسی یکی از تجهیزات پرکاربرد در این زمینه بوده که در روزهای ابتدایی نصب بریس ارتودنسی بسیار مورداستفاده قرار می‌گیرد. در بخش‌های قبلی به صورت کامل به معرفی وکس ارتودنسی و همچنین طرز استفاده از موم ارتودنسی پرداختیم. کاربرد موم ارتودنسی را موردبررسی قرار دادیم تا شما بتوانید با آگاهی بیشتری در این دوره از این ماده استفاده کنید. اشتباهات رایج و عوارض موم ارتودنسی را نیز معرفی کردیم تا بتوانید با دقت بیشتری از این ماده بهره ببرید.
